MAKONNEN, Ras (1852-1906)
Etiyopyalı devlet adamı. 1895-1896 direni; savaşında önemli görevler yapmıştır.
8 Mayıs 1852’de Tigre Eyaleti’nde doğdu, 21 Mart 1906’de Harar yakınlarındaki Qulubi’de öldü. Tanınmış bir komutan olan Mikael Guddessa ile 1813-1847 yıllarında Şawa hükümdarlığı yapan Şahla Selase’nin kızı prenses Tenagne’nin oğludur.
1875’te balambara sanıyla kale komutanı oldu. 1881’de saray haznedarlığma getirildi. Daha sonra Wabari’ye vali olarak gönderildi. 1887’de çoğu soylular Harar emirine yenilen II. Menelik’i terkederken, ona bağlı kaldığı için göze girerek dayazmah sanıyla Harar valiliğine getirildi. Göçmenlerden oluşturduğu
bir orduyla Somali topraklarını fethederek Etiyopya’ nın doğudaki sınırını Batılı devletlerin işgali altında olan kıyı limanlarına kadar genişletti. 1888’de Fransızlarca işbirliği yaparak Cibuti’yi kurdu. II.Mene-lik’in en yakın danışmanı olarak İtalya ile 2 Mayıs 1889’da imzalanan Ucciali Antlaşması’nın hazırlanmasında önemli bir rol oynadı. Aynı yıl ras sanını aldı. 1890 sonlarında antlaşmanın 17. maddesini ileri sürerek Etiyopya’yı himayesi altına almak isteyen İtalya ile beş yıl süren diplomatik görüşmeleri yürüttü. Nisan 1895’te gizlice Cibuti’ye giderek diğer Batılı ülkelerden yardım almaya çalıştı. Aden’e geçme girişiminde başarısızlığa uğradı. II. Menelik’in Ucciali Antlaşması’m iptal etmesi üzerine Tigre Eyaleti’ni işgal eden İtalyan birliklerini bölgeden çıkarmak amacıyla yapılan Amba Alasa ve Mekele savaşlarına katıldı. 1896’da Aduva’da (Adova) kesin saldırıya geçen İtalyan birliklerinin bozguna uğratılmasında ve İtalya’nın Etiyopya’nın bağımsızlığını tanımasında diplomat olarak önemli bir rol oynadı. 1897’de Mavi Nil’in batısında zengin altın yataklarına sahip Assusa bölgesini fethetmeye gönderildi. 1902’den sonra bir süre Paris ve Roma’da elçilik yaptı. Büyük oğlu Yilma’nın ölümü üzerine 1907’de sonradan Haile Selassie adıyla imparator olacak olan ikinci oğlu Tafari’ye ras sanının verilmesini sağladı.
Haile Selassie’nin çevresi tarafından 1895-1896 direniş savaşının büyük kahramanı gibi gösterilen Makonnen, gerçekte bu savaş sırasında daha çok cephe gerisinde bulunmuş ve diplomatik ilişkileri yürütmüştür. İmparator II. Menelik gibi Batı’ya dayanarak güçlü bir Etiyopya yaratma siyasetini benimsemiştir.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi