MENUA ( ? -İÖ 786)
Urartu kralı. Urartular’ın en parlak döneminde yaşamış ve görkemli yapılar kurmuştur.
Kral İşpuini’nin oğludur. İÖ 810’da başa geçtikten sonra Kuzey Mezopotamya’ya seferler düzenleyerek bölgede üstünlüğün Urartular’m eline geçmesini sağladı. Asur sınırlarına dayanmasına karşın aradaki sarp ve yüksek dağlardan dolayı doğrudan bir çatışmaya girmedi. Son Hitit kent devletlerinden Melitene’ye (Malatya) sefer açarak kral Şulumeli’yi yendi. Kuzeyde Urartu topraklarını Transkafkasya’ ya kadar genişletti. Bu arada merkezi otoriteyi güçlendirerek yönetici bir sınıfın oluşmasını sağladı. Hiyerarşik bir yönetim sistemini kurdu. Buna bağlı olarak değişik kentlerin tanrılarını ortak bir tapmakta topladı. Krallığın birçok yerinde yeni kentler, kaleler, saraylar ve su kanalları yaptırdı. Ölümünden sonra yerine oğlu I.Argişti geçti.
Çivi yazısıyla yazılmış yazıtlarda bayındırlık çalışmaları ve askeri başarıları anlatılan Menua’nın yaptırdığı en ünlü kent Ağrı Dağı’nın güney eteğinde kurulu Menuhinili’dir. Ayrıca dik bir kayalık üzerine kurulu başkent Tuşpa (Van) Kalesi’nin etrafını büyük surlarla çevirmiş ve birçok ek yapılar yapmıştır. Babil kraliçesi Semiramis adına yaptırdığı Şamran sulama kanalı günümüze kadar kullanılabilir biçimde kalmıştır. Yaklaşık elli kilometre uzunluğunda engebeli bir araziden geçen bu kanal yer yer büyük blok taşlardan oluşan kemerler üzerinden geçirilmiştir. Kemerlerde bulunan yazıtlarda yapıya zarar verecek olanları ve yapıdan kendisine övgü payı çıkaracakları lanetleyen yazılar bulunmaktadır.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi