MELBOURNE, William Lamb (1779-1848)
İngiliz devlet adamı. İki kez başbakanlık ve kraliçe Victoria’nın özel danışmanlığını yapmıştır.
15 Mart 1779’da Londra’da doğdu, 24 Kasım 1848’de Hertfortshire yakınlarındaki Hatfield’de öldü. Soylu bir ailenin oğluydu. Liberal aristokrat bir çevrede yetişen Lamb, Eton’daki Trinity College’da, Cambridge ve Glasgow üniversitelerinde öğrenim gördü. 1804’te baroya kabul edilerek avukatlık yapmaya başladı.
1806’da Whig temsilcisi olarak Avam Kamarası’ na seçildi. 1812’de Parlamento Reformu Yasası ve diğer bazı konularda Whig grubuyla anlaşmazlığa düşerek bir süre için siyasi yaşamdan ayrıldı. 1816’da yeniden parlamentoya dönen Melbourne, 1827’de George Canning’in koalisyon hükümetinde İrlanda bakanı oldu ve bu görevi 1828’e dek sürdürdü. 1829’da babasının ölümü üzerine Melbourne vikontu unvanını alarak Lordlar Kamarası’na girdi. Ertesi yıl Lord Grey’in kurduğu hükümette içişleri bakanı oldu. İçişleri bakanlığı döneminde çalışma koşullarının düzeltilmesini isteyen tarım ve sanayi işçilerine karşı sert bir siyaset izledi. 1834’te daha iyi çalışma koşulları için mücadele eden ve Tolpuddle Martyrs (Tolpuddle Mazlumlan) olarak adlandırılan tarım işçilerinin hareketini kanlı bir biçimde bastırdı.
Aynı yıl istifa eden Lord Grey’in yerine başbakan olduysa da kısa bir süre sonra Whigler’in kilise reformu tasarılarına karşı çıkan kral IV.William tarafından görevine son verildi. Ancak Toryler’in kurduğu hükümet yeterli desteği sağlayamayınca 1835’te yeniden başbakanlığa getirildi.
1837’de kraliçe olan Victoria’nın özel danışmanlığını üstlenerek onu ustalıkla yönlendirdi. Ancak yoğunlaşan iktisadi sorunlar, Afganistan ve Çin’deki savaşlar konumunun sarsılmasına yol açtı. 1841 seçimlerinde büyük bir yenilgiye uğrayarak siyasi yaşamdan çekildi.
• KAYNAKLAR: D.Cecil, The Young Melbourne, 1939; B.Newman, Lord Melbourne, 1930.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi