ABDULLAH b. YASİN (? – 1059)
Murabıtlar Devleti’nin kurucusu. Kuzey Afrika’nın İslamlaştırılması’nı başlattı.
1050’lerden önceki yaşamı hakkında çok az şey bilinmektedir. Annesi, Fas’taki Kuzula kabilesinden-di. Abdullah b. Yasin Nafis kentinde yaşıyordu. 1050’lerin başlarında, Büyük Sahra’nm güneyinde yaşayan Lamtune kabilesinin reisi Yahya b. İbrahim tarafından göçebe halk arasında İslamlık’ı yaymakla görevlendirildi.
Abdullah b. Yasin’in yöre halkım İslâmlaştırma çabalan başarısızlığa uğradı ve Abdullah küçük bir toplulukla Senegal’in bir adasına çekildi. Burada Ribat denilen bir tekke kurarak dini-askeri bir örgüt oluşturdu.Bu örgütün üyelerine de“Ribat’m içindekiler” anlamına gelen “Murabıtlar” (İspanyolca: Almo-ravides) denildi. Yaşamlarını dine adayan bu kişiler, askeri bir disiplin ve komünal bir düzen içinde yaşıyorlardı. Üyelere sert kurallar ve dayak cezası uygulanıyordu. Kısa zamanda sayılan bine varan Murabıtlar, güçlenerek Sahra’daki kabileleri buyrukları altına aldılar. Yerli kabile reislerinin çoğu Müslü-manlık’ı kabul etmek zorunda kaldı, ancak kitleler genellikle eski inançlarını devam ettirdi.
Murabıtlar, 1055’te Fas ve Gana’daki kentlere akmlara başladılar. Dini önderliği elinde tutan Abdullah b. Yasin, ordu komutanlığını Yahya b. Umar’a verdi. Kuzeyde Zenata kabilesinin yönettiği Sicilmasa kentine, güneyde ise Gana Krallığı’na ait olan Avda-gast kentine akınlar yapıp, ganimetler aldılar. Dara, Sus, Agmat ve Nafis’te egemenlik kurdular.
Abdullah b. Yasin Atlas Okyanusu kıyısında Tamasna’da Bergavatalar’la savaşırken öldü. Murabıt-lar Devleti Kuzey Afrika’da birçok kabileyi Müslümanlaştırdı. Abdullah b. Yasin’in ölümünden sonra Kuzeybatı Afrika ve İspanya Murabıtlar’ın egemenliği altına girdi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi