ALEKSEY, Mihayloviç (1629 – 1676)
Rus çarı. Serfliği yasallaştırmış, kimi dini reformlar yapmıştır.
20 Mart 1629’da Moskova’da doğdu, 8 Şubat 1676’da Moskova da öldü. Romanov hanedanının ilk çarı Mihail Romanov’un oğlu, I. Petro’nun babasıdır. İyi bir eğitim görmedi. 1645’te babası ölünce, 16 yaşında tahta çıktı. Ama, devleti üvey kardeşi ve aynı zamanda özel öğretmeni olan Boris İvanoviç Moro-zov yönetiyordu. 1648’de uygulamaya konan yeni ekonomik önlemler, özellikle dolaylı vergilerin ve gümrük vergilerinin artırılması Moskova’da geniş çaplı bir ayaklanmaya yol açınca Aleksey, Morozov’u sürgüne yollamak zorunda kaldı. Bu olaydan sonra hükümette görevlendirdiği danışmanların önerileriyle, Sobornoye Ulozheniye 1649 olarak adlandırılan bir dizi yasa çıkarıldı. Bu yasalarla serflerin toprağa ve beylerine bağımlılıkları güçlendirildi. 1654-1667 arasında Polonya ile, 1656-1661 arasında da İsveç’le yapılan savaşlar sonucu Ukrayna’nın Dinyeper Irma-ğı’nın doğusunda kalan bölgesi ve Kiev ele geçirildi.
1666 – 1667’de Rus Ortodoks Kilisesi Patriği Nikon’un kilise içinde yapmak istediği dini reformları destekledi. Dini kitapların gözden geçirilerek öbür Ortodoks kiliseleriyle tutarlılıklarının sağlanmasını ve bazı ikonların kiliselerden çıkarılmasını içeren bu reformlar, Rus kilisesi içinde büyük çaplı görüş ayrılıklarına yol açtı. Aleksey ve Nikon arasındaki ilişkiler, patriğin kiliseyi devlet işlerine ortak etme isteğiyle bozuldu. 1667 – 1671 arasında StenkaRazin’ in önderliğindeki köylü ayaklanması çar ordularınca güçlükle bastırıldı.
Aleksey Mihayloviç sakin, nazik ve dindar olması nedeniyle halk arasında “sakin adam” olarak anılırdı. Yönetimi sırasında Rusya’da dış ticaretin gelişmesine, eğitimin ve Batı kültürünün yayılmasına önem verdi. Devlet işleriyle çok fazla ilgilenmemesine karşın, döneminde Romanovlar’ın egemenliği güçlendi. Aleksey öldüğünde, devletin sınırları Pskov, Smolensk, Çernikov ve Kiev’i kapsıyor, güneydoğuda Kafkasya ve Hazar Denizi’ne, doğuda Pasifik Okyanusu’na dek uzanıyordu.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi