ALİ NAKÎ (829-868)
Arap din adamı. On İki İmam’ın onuncusudur.
Ali b.Muhammed Nakıyyi’l-Hadî Medine yakınlarındaki Suryâ köyünde doğdu. Bağdat’ın Samarra kasabasında öldü. Lakapları Naki (saf, temiz) ve Hadî’dir (doğru yol gösteren). Halife Ali’nin torunlarından ve dokuzuncu İmam Muhammed b.Ali Taki’nin oğludur. Annesi Ümmül-Fazl’dır.
Gençliğini babasının yanında Medine’de geçirdi. Hiçbir siyasal olaya karışmadı. Kendisine peygamberin soyundan gelmesi nedeniyle saygı gösterenler artınca, bu durumdan korkan Medine Valisi Abdullah b. Muhammed Haşimî olayı Abbasî halifesi Mütevekkil’e bildirdi. Ali Naki gözaltında tutulmak üzere Bağdat’a çağrıldı.
“Hilafet davasmdadır, evinde silah vardır” ihbarı üzerine evi bir gece basılıp arandı. İhbarın asılsız olduğu anlaşıldı. Samarra’ya yerleştirildi. Ölünceye değin burada oturdu.
İmamlık süresince din konularında yaptığı açıklamalar, yol gösterici sözleri sonradan toplanmış kitap olarak düzenlenmiştir.
• KAYNAKLAR: İ.Z. Eyuboğlu, Bütün Yönleriyle Bektaşilik, 1980; Fazlullah Rahimi, Eimme-i Hûda, 1914; A. Gölpınarlı, Tarih Boyunca İslam Mezhepleri ve Şiilik, 1979.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi