ADEM
Kutsal kitaplara göre ilk yaratdan insan ve ilk peygamber.
Müslümanlık’ta Adem’in künyesi “Ebül beşer” (insanların babası), lakabı “Safi Allah” tır (Tanrı’nın seçtiği). Adem konusunda Kuran ve Tevrat’ta anlatılanlara kimi yorumlar eklenmiş, bunlara çok sayıda gerçek dışı olay karıştırılmıştır.
Söylentiye göre, Tanrı Adem’i yaratmak istediği zaman, yeryüzünden toprak getirmek için meleklerden Cebrail ve Mikail’i gönderdi. Yer her ikisine de toprak vermedi. Bunun üzerine Tanrı Azrail’i gönderdi. Azrail kırmızı, beyaz, siyah yerlerden toprak alıp götürdü. Tanrı bunları birbiriyle karıştırdı, suyla çamur yaptı. Bu nedenle insanlar çeşitli renktedir.
Tanrı kendi eliyle Adem’i yarattı. 40 gün ve 40 yıl bir yere bıraktı. Burnuna hayat nefesi üfledi. Meleklerden Adem’e secde etmesini istedi. Şeytan dışında bütün melekler secde etti.
Cennet’e yerleştirilen Adem yalnız başına dolaştı. Uykuya daldı. Uykusunda sol kaburga kemiğinden Havva yaratıldı.
Her ikisinin de Cennet’te özgür olarak istedikleri yerde dolaşmalarına, her şeyden yemelerine izin verildi. Yalnız belirli bir tek ağaca yaklaşmamaları konusunda uyarıldılar.
Şeytan hileyle Cennet’e girdi. Havva’yı kandırıp yasak ağacın meyvesinden yemesini ve Adem’e yedirmesini sağladı.
Meyvesi koparılan ağaç kanadı. Adem ile Havva’ nın giysileri üzerlerinden düştü. Açılan yerlerini incir yaprağıyla örttüler. Tanrı ikisini Cennet’ten çıkardı. Adem Hindistan’da Serendip (Seylan) Adası’na, Havva Cidde’ye indirildi. Birbirlerinden 200 yıl ayrı kaldılar. Adem bu süre içinde bağışlanması için yalvardıktan sonra Cebrail Adem’i Mekke dolayında Arafat’a indirdi. Havva ile orada buluştu.
Havva’dan dişi ve erkek olmak üzere yirmi defa ikiz çocuğu oldu. Birinci batından doğan erkek kardeşi ikinci batında doğan kızıyla evlendirdi. Ölünce Ebu Kubays Dağı eteğindeki Hazineler Mağarası’na gömüldü.
Tarihçi Taberî, Adem’le ilgili söylentileri insanların anlayışlarına bırakır. Batı’da resim sanatına, Doğu’da minyatür sanatına konu olan Adem Divan Edebiyatı’nda ve çeşitli kıssalarda işlenmiştir.
• KAYNAKLAR: A. Aydemir, Tefsirdeİsrailiyyat, 1979; A. Cevdet Paşa, Kısas-ı Enbiya, 1973; Raşid, Tevarih-i Enbiya, 1874; Sa’lebi, Kısas-ı Enbiya, 1881; Taberî, Milletler ve Hükümdarlar Tarihi, I-IV cilt, 1954-1958.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi