ALFRED [Büyük] (849-899)
Wessex kralı. Ingiliz birliğini hazırlamış, Anglo-Sakson uygarlığında bilgi ve bilimin yeniden canlandırılmasına katkıda bulunmuştur.
Berkshire’da doğdu. Wessex Kralı Aethelwulf’un oğludur. Alfred, 853 ve 855’te iki kez Roma’ya götürülerek, Papa ile görüştürüldü. 38 yaşma değin okuma yazma öğrenme olanağını bulamadı. Ancak, annesinin de etkisiyle, geleneksel Anglo-Sakson şiirini tanıdı.
Anglo-Saksonlar 7.yy’da Hıristiyanlık’ı kabul etmişlerdi. 860’larda Danimarkalılar Thames Nehri’ nin kuzeyindeki Doğu Anglia ve Northumbria’yı da kapsayan büyük bir bölgeyi işgal etmişlerdi. 868’de Alfred ve o sırada kral olan kardeşi Aethelred, Danimarkalılar’a karşı, Wessex’in kuzeyindeki Anglo-Sakson Mercia Krallığı’na yardım ettiler. Aynı yıl Alfred, Mercia krallarının soyundan gelen Ealhswith ile evlendi.
871’de Danimarkalılar Wessex’e saldırdı. Yapılan savaşlardan birinde Aethelred ölünce tahta Alfred geçti. Birkaç yıl süren barış döneminden sonra, 878’de bu kez de Doğu Anglia’nın Danimarkalı kralı Guth-rum Wessex’e saldırdı. Somerset bataklıklarındaki bir kaleye çekilen Alfred, birkaç ay sonra Edington’da Danimarkalılar’ı yendi. Alfred’in üstünlüğünü kabul eden Guthrum Hıristiyan oldu. Yenilen DanimarkalIlar Thames’in güneyi ile Mercia’nın büyük bir bölümünden çekildiler.
Alfred, 884’te Doğu Anglia Danimarkalıları üstüne bir donanma gönderdi. 885’te Kent’i istila eden bir Danimarka ordusunu püskürttü. 886’da ise Londra’yı ele geçirdi. Bu dönemde, kuzeydeki Northum-bria Krallığı da onun egemenliğini tanıdı. Böylece, Alfred, Danimarkalılar’ın elindeki tüm toprakları geri alarak İngiliz birliğinin kurulmasını hazırlamış oluyordu. 893’e değin süren barış bir Danimarka saldırısı ile bozuldu.
Alfred’in Anglo-Sakson krallarının en büyüğü sayılmasının ve adının bütün Orta Çağ boyunca belleklerden silinmemesinin nedeni, asker ve devlet adamı olarak başarılarının yanı sıra, ülkesinde bilgi ve bilimde bir yeniden doğuşu gerçekleştirmiş olmasıdır.
İnsanları bilgili ve erdemli kılma amacıyla çevresindeki bilginlerle birlikte birçok Latince kitabı İngilizce’ ye çevirdi. Bunların başlıcaları, Ingiliz tarihçi Bede ve 5.yy tanrıbilimcisi Orosius’un tarih kitapları, 6.yy’da Papa olan I.St Gregorius’un Pastoral Care’ı, Boethi-us’un Consolidation of Philosophy’s’ı, Augustinus’un Soliloquies’ idir.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi