Madencilikte Dönüm Noktası

Madencilikte Dönüm Noktası

Maden işleme teknolojisinin yaklaşık altı bin yıllık bir geçmişi vardır. Doğada, ya kullanım için çok az işlem gerektirecek kadar saf ya da yaygın olarak bulunan altın, gümüş ve bakır işlenen ilk metallerdi. Zamanla değerlendirilen metallerin ve genelde madenlerin sayısı artmış ve kimi alaşımlar bulunmuş olmakla birlikte, son yüzyıllara değin maden teknolojisi basit yöntemlere; metalürji ve mineraloji konularındaki bilgi ise tümüyle gözleme dayanmayan, bilimsel sistematikten yoksun sınıflandırmalara dayanıyordu. Madenlerin sistematik bir şekilde incelenmesi, fizik ve kimyanın sağladığı tekniklerden yararlanılarak sınıflandırılması, cevherlerin arıtılması ve yeni alaşımların geliştirilmedi gibi konularda ilerlemeler ancak 18. yy’da hızlanmış ve son bir yüzyılda modem niteliğini kazanmıştır. Bu alanlarda modem döneme geçiş süreci diye tanımlanabilecek yaklaşık iki yüzyıllık bir sürenin başlangıcı ise, Biringuccio ve Agricola’nın yapıtlarını yayımladıkları 16. yy’a rastlar.

Biringuccio’nun De la Pirotechnia (“Ergitme TekniğiÜstüne”)adlı yapıtı maden cevherlerinde ergitme, arıtma ve basit içerik analizleri gibi konularda oldukça ayrıntılı bilgi verir. Bu yapıt döneminin maden işleme tekniklerini incelediği gibi, bu bilgileri yaygın kullanıma sunarak cevher işleme tekniklerinin gelişmesini de sağlamıştır.

Agricola’nm De re Metallica (“Metaller Üstüne”) adlı yapıtı Biringuccio’nun kitabındaki bilgilere benzer bir içeriğin yanı sıra, cevherlerin analizi ve maden işletmeciliği açısından değerlendirilmesi konularında ayrıntılı yöntemleri de kapsar. De Natura Fossillium (“.Fosillerin Yapısı Üstüne”) adlı yapıtında ise Agricola madenlerin geometrik yapılarına göre sınıflandırılmasına yer verir. Agricola’nın madenleri sınıflandırması, kendinden çok önce Yunan filozofu Theophrastos’un yaptığı gibi, fiziksel niteliklere dayanıyordu. Yapıtının önemi daha ayrıntılı ve zengin bilgi içeriğinin ötesinde, Aristoteles’den başlayarak süregelen klasik görüşe karşı, gözleme dayalı değerlendirmeyi ön plana çıkarmış olmasıydı. Biringuccio ve Agricola’nın sağladıkları bilgiler ve gözleme dayalı yöntemler zamanla, yeni gelişen kimyanın getirdiği tekniklerle birleşerek, modem mineraloji ve metalürjinin temelini hazırladı.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski