GOODYEAR, Charles (1800-1860)
ABDİi mucit. Kauçuğa ticari ürün özelliği kazandıran vulkanizasyon yöntemini bulmuştur.
29 Aralık 1800’de Connecticut Eyaleti’nin New Haven kentinde doğdu, 1 Temmuz 1860’ta New York’ta öldü. Babası çeşitli madem eşyalar yapıp satan bir mucitti. Goodyear temel eğitimini tamamladıktan sonra 1821’de babasının yanında çalışmaya başladı. Ancak taksitli satışlarını denetleyemeyince 1830’da iflas ettiler. New York’a giden Goodyear, bazı dükkânlarda Hint kauçuğundan yapılmış su geçirmez ürünlerin satıldığını gördü. Kauçuğun, soğukta sertleşerek esnekliğini yitirmesi, sıcakta ise yumuşayarak yapışkanlaşması engellenebilirse çok çeşitli alanlarda kullanılabileceğini düşündü. Aynı amaca yönelik olarak araştırma yapan birçok insan gibi o da deneylere girişti. 1837’de kauçuğu nitrik asit, bakır ve bizmut ile işleme yönteminin patentini aldı.
1839’da Massachusetts’de Nathaniel M.Hayward’la (1808-1865) tanıştı ve ondan kauçuğu kükürtle işleme yönteminin patentini satın aldı. Bu yöntemi kendi yöntemiyle birleştirerek deneylerini sürdürdü. Aynı yıl bir rastlantı sonucu sıcak sobanın üzerine düşen kauçuk ve kükürt karışımının sıcaktan ve soğuktan etkilenmediğini gördü. Çeşitli oranlardaki karışımı ısıtarak dirençli ve kalıplanmaya elverişli bir orana ulaştı. Böylece kauçuğun kullanım alanını sınırlayan sorunlara çözüm bulan Goodyear, geliştirdiği yönteme Romalı ateş tanrısı Vulcanus’un adından esinlenerek vulkanizasyon adını verdi.
15 Haziran 1844’te ABD’de, ardından da İngiltere dışındaki diğer Avrupa ülkelerinde yönteminin patentini aldı. İngiltere’de Thomas Hancock (1786-1865) 1843’te aynı yöntemin patentini almıştı. Ancak vulkanizasyon yönteminin uygulanması çok basit olduğundan birçok kişi kauçuktan çeşitli ürünler yapmaya başladı. Goodyear zamanın çok büyük bir bölümünü patent hakkını korumak için mücadele etmekle geçirdi.
Goodyear sürekli borç içinde yaşamış ve borçlarını ödeyemediği için birçok kez hapis cezasına çarptırılmıştır. Oysa buluşu kauçuk sanayinin yolunu açmış ve sanayicilere büyük servetler kazandırmıştır. Vulkanizasyon yöntemiyle elde edilen dayanıklı kauçuk önce makinelerde kullanılmış, 1888’de Dunlop tarafından gerçekleştirilen şişirilmiş lastikli bisiklet tekerleğiyle çok yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. Kısa bir süre sonra da otomobil tekerleklerinde kullanılarak, otomobil teknolojisinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Goodyear’in adı, ölümünden otuz yıl kadar sonra kurulan ve kısa zamanda dünyanın en büyük üreticilerinden biri olan bir otomobil lastiği şirketine verilmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Gum-Elastic and its Varieties, 2 cilt, 1853-1855, (“Kauçuk ve Çeşitleri”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi