Besim Ömer AKALIN Kadın hastalıkları, doğum ve çocuk bakımı uzmanı (İstanbul 1861-1940).
Ortaöğrenimini Kosova Askerî Rüştiyesi’nde yaptı ve 1883 yılında Askerî Tıbbiye’yi yüzbaşı rütbesiyle bitirdikten sonra uzmanlık için Paris’e gitti (1885). Burada, zamanın tanınmış hekimlerinden Boudin’in öğrencisi oldu. Türkiye’ye dönüşünde general rütbesiyle Askeri Tıbbiye’ye profesör olarak atandı (1889).
Akalın Tıbbiye’deki hocalığı sırasında Gülhane Parkı içinde bir doğumevi yaptırdı. Bu bina sonradan Bahçeler Müdürlüğü olmuştur. Kızılay’ın canlandırılmasında büyük emeği geçti. Veremle Mücadele, Çocuk Esirgeme, Süt Damlası gibi derneklerin kurucuları arasında baş yeri aldı. Tıbbiye’ye bağlı bir de ebelik okulu açtı.
II. Meşrutiyet’te (1908) Akalın’ın rütbesi albaylığa indirildi. Ama bu, ne sarayla yakın ilişkisini etkiledi, ne de halkın kendisini «paşa» diye anmasını önledi.
Akalın 1909’da fakülte haline getirilen Tıbbiye’ye, Cemil Topuzlu’nun yerine i-kinci dekan oldu (1911). 1919’da da Dârül-fünun’a rektör seçildi ve bu görevde iki dönem kaldı. 1933’teki üniversite reformunda kadro dışında bırakıldı. 2 yıl üniversiteden uzak kaldı. 1935 ve 1939 seçimlerinde İstanbul’dan milletvekili seçildi. Akalın kadın hastalıkları ve çocuk ölümlerinin azaltılması konularında önemli hizmetler yapmıştır. Bu sebeple de halk arasında yaygın bir şöhreti vardı. 1939’-da, henüz sağken, İstanbul Belediyesi tarafından Haseki Hastahanesi bahçesine heykeli dikildiği vakit, o tarihlerde, yaşayan kişilerin heykellerinin dikilip dikilmemesi konusunda tartışmalar yapıldığı halde hiç kimse buna karşı çıkmadı.
Akalın kuruluş niteliğindeki eserlerinin yanısıra 50 kadar da yazılı eser bıraktı. Bunlar arasında önemlilerinden biri, Türkiye’de hazırlanan ilk sağlık yıllığı sayılan Nevsali âfiyet’tir.
Eserleri başlıca
- Sıhhatnümayı aile (Aile sağlığı kılavuzu), 1886
- Sıhhatnümayı tenasül (Tenasül sağlığı kılavuzu)
- Nevsali afiyet (Sağlık yıllığı), 1889
- Üzüm ve üzümle tedavi, 1891
- Tabibi etfal (Çocuk hekimi), 1898
- Hıfzıssıhha (Sağlığı koruma), 1899
- Çocuk büyütmek, 1925
- Türk çocuğu yaşamalıdır, 1936