BERNIER, François (1620-1688)
Fransız hekim ve bilge. Gassendi ve Descartes felsefesini yaymaya çalışmıştır.
Angers yakınındaki Joue ilçesinde doğdu, Paris’ te öldü. Küçük yaşta anne ve babasının ölmesi üzerine amcasının yanında yetişti. Amcasının rahip olması nedeniyle din konularına ilgi duydu. Gassen-di’den felsefe ve gökbilim okudu (1642). Sonra Merv^lles’e ders verdi. Mervelles, diplomatik bir görevle Almanya ve İtalya’ya gidince onu da beraberinde götürdü. Ardından Polonya’ya gitti, Montpellier Üniversitesi’ni bitirip hekim oldu (1652). Birkaç vıl sonra Suriye’ye, oradan da Hindistan’a giden Bernier, burada Hint felsefesini inceleme olanağı buldu. Filistin, Mısır, İran ve Türkiye’ye uğradıktan sonra Paris’e döndü. Parlamentonun Descartes ve Gassendi felsefesini yasak etmesi üzerine Racine ve Boileau ile birlikte bu yasaya karşı çıktı. La Fontaine ve Moliere ile de yakın ilişki kuran düşünür, çeşitli bilim ve yazın dergilerinde yazılar yazdı.
Gassendi ve Descartes felsefesini benimseyen Bernier, çalışmalarını bu felsefenin yayılması konusunda yoğunlaştırdı. Duyu niteliklerinin öznel olduğu anlayışında olanlarla birleşen Bernier, doğayı bir organizma olarak ele alan Aristotelesçi görüşe karşı, atomculuğun geliştirdiği mekanist anlayışı savundu.
Gassendi’nin, felsefe alanında, Epikuros’un bir izleyicisi olmadığını ileri sürerek onun Demokritos ile Epikuros’un atom öğretisini, sonradan yorumlarla değiştirilmiş biçiminden arındırıp hakettiği yere çıkarttığı görüşünü savundu.
Bernier, 1668’den sonra, düşüncelerini değiştirerek maddeciliği eleştiren yazılar yazdı.
• YAPITLAR: Doutes sur Quelques-Uns der Principaux Chapitres de l’Abregee de la Philosophie de Gassendie, 1682, (“Gassendi Felsefesinin Özetinin Başlıca Bölümlerinden Bazıları Üzerine Kuşkular”); Extrait de Diverses Pieces, 1688, (“Değişik Bölümlerden Seçmeler”); Memoire sur le Quietisme des Indes, 1688, (“Hintliler’in Dinginciliği Üzerine İnceleme”); Abrege de la Philosophie de Gassendie, 1864, (“Gassendi Felsefesinin Özeti”).
• KAYNAKLAR: H.Marion, J.Locke-Mabille, F.Bernier, Phdosophe, M edicin ct Voyageur, 1864.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi