BOUCHER, François (1703-1770)
Fransız ressam ve dekoratör. Rokoko üslubunun temsilcilerindendir.
29 Eylül 1703’te Paris’te doğdu. Bir zanaatkar olan babası Nicolas Boucher işlemeler için motifler çiziyor, estampe ticareti yapıyordu. François’nm yeteneği çok küçük yaşta belli olunca babasıyla çalışmaya başladı, mesleğinin ilk bilgilerini ondan öğrendi. Kısa zamanda bu eğitimin yeterli olmayacağı anlaşıldı ve Boucher, Lemoyne adlı bir ustanın yanına verildi. Öğretmeninin üslubunu o kadar iyi taklit etti ki o günlerde yaptığı Adonis’in Doğumu adlı resmi kendi imzasını taşımasına karşın, uzmanlarca Lemoyne’a ait sanıldı.
İlk tablosu Suzanne’ın Yargılanması’nı bitirdiğinde on yedi yaşındaydı. Üç ay sonra Lemoyne’un atölyesini bırakıp gravürcü Cars’ın öğrencisi oldu. Burada Watteau’nun yapıtlarını çoğalttı, 125 gravürünü bastı. Bir yandan da resim yapıyordu. 1723’te Akademi’nin Roma Ödülü’nü kazandı.
Paris’te sanatçılara eski bir geleneğe göre Fete Dieu gününde, dini törenlerin yapıldığı Dauphine Alam’ndaki evlerin önüne resimlerini asmaları için izin verilmişti. Boucher, böyle bir sergiye bir kez katıldıktan sonra birdenbire üne kavuştu. Uzun süredir istediği gibi İtalya’ya gitti. Beş yıl Roma’da yaşadı ve Italyan sanatının etkisine kapıldı. Burada kaldığı sırada tarih ve din konulu resimler yaptı. 173i’de Paris’e geri döndü; Moliere’in, La Fontaine’ in yapıtlarını resimledi. 1734’te otuz bir yaşındayken Renaud ve Armide adlı resmiyle Akademi’ye kabul edildi. Aynı yıl Marie-Jeanne Buzot ile evlendi. Karısı birçok resminde ona modellik etti.
Iç mekân dekorasyonları, mobilya, porselen, yelpaze süslemeleri de yapan Boucher 1744-1748 arasında Kraliyet Müzik Akademisi’nin baş dekoratörü oldu. Tiyatro oyunları için dönemin pastoral beğenisini yansıtan sevimli tepeler, köyler ve kulübeler resmetti. Ünü gittikçe artıyordu,
1745’ten sonra sergilediği desenlerinin hepsi satın alındı. 1755’te goblenlerin (duvar halısı) yapıldığı a-tölye’ye müfettiş yardımcısı atandı. Yine o yıllarda kralın başressamı oldu, kendisine Louvre’da bir oda verildi ve maaş bağlandı. Yedi tane portresini yaptığı Pompadour Markizi ve saray tarafından destek gördü, resmi siparişler aldı.
1765’te modanın değişip ressam Greuze’ün (1725-1805) ön plana çıkması ve bazı öğrencilerinin ölümü ona kötü bir darbe oldu. 30 Mayıs 1770’te öldü.
Boucher büyük alegorik resimlerin yanı sıra masallar, yıkanan kadınlar, kır resimleri de yapmıştır.
Doğa, kadınlar ve yaşam onu sadece güzel yönleriyle ilgilendirmiştir. Ne kendinden önce gelen Watteau’ nun derinliğine, ne de kendinden sonraki Fragonard’ m güçlü sevincine sahiptir. Ama yine de Watteau’ dan başlayıp Fragonard’da son bulan zincirin vazgeçilmez bir halkasıdır. Claude Lorrain gibi ışığın kaynağını, ışığın kendisini değil, ışığın nesneler üstündeki etkisini resmetmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Vulkan’a Aeneas için Silah Ismarlayan Venüs, 1732, Louvre, Paris; Renaud ve Armide, 1774, Louvre, Paris; Kahvaltı, 1739, Louvre, Paris; Venüs’ün Zaferi, 1740, Ulusal Müze, Stockholm; Banyodan Çıkan Diana, 1742, Louvre Paris; Moda Tüccarı, 1746, Ulusal Müze, Stockholm; Venüs’ün Süslenmesi, 1746, Ulusal Müze Stockholm; Dinlenen Çıplak Genç Kadın, 1752, Eski Pinakotek, Münih; Güneşin Doğuşu, 1754,Wallace Koleksiyonu, Londra; Güneşin Batışı, 1754; Wallace Koleksiyonu, Londra; Madame de Pompadour’ un Portresi, 1758, Sanat Tarihi Müzesi, Viyana; Çoban Kıza Kaval Çalan Çoban, Wallace Koleksiyonu, Londra.
• KAYNAKLAR: P.de Nolhac, Boucher, Premier Peintre du roi, 1925.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi