Gazanfer BEKEN Mimar (İstanbul 1918 – 23 Mart 2010).
Haydarpaşa Lisesi’ni (1937), Yüksek Mühendis Mektebi Mimarlık şubesin bitirdi (1943). Bir süre Toprak Mahsulleri Ofisi İnşaat şubesinde çalıştıktan (1943 -1944) sonra askerlik görevini yaptı (1946) ve aynı yıl İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nin 1. Bina Bilgisi kürsüsüne asistan olarak girdi. 1949’da doktorasını, 1955’te doçentlik tezini verdi, 1965’te profesör oldu. Bugün aynı fakültenin Bina Bilgisi kürsüsünde öğretim üyeliği yaptı.
Bilimsel çalışmalarla mimari uygulamalarını birlikte yürüten Gazanfer Beken, Türk mimarisine uzun bir süre damgasını vurmuş ikinci ulusal mimari akımının hemen ardından, dünya mimarisindeki yenilenme hareketlerine dönük çalışmalara katılmış, yarışma ve uygulamalarında bunu yansıtmıştır. Orhan Bozkurt ve Orhan Bolak ile birlikte birincilik ödülünü aldığı Ankara Ulus İşhanı Yarışması’-nın uygulamasına geçince, eski türk mimarisinde belirgin izler taşıyan ve özellikle 1940-1950 yılları arasında hemen her yapıda uygulanan ikinci ulusal mimari akımının kalıplarını bir yana bıraktı, yapıtında o akıma özgü cephe anlayışını uygulamadı.
Amerika, Almanya ve başka ülkelerde mimarlık çalışma ve araştırmalarına katılan Gazanfer Beken H. M. Hansen Bürosu’nda çeşitli mimari ve iç mimari uygulamaları yaptı. 1954’teki Ulus İşhanı uygulamasından sonra 1955’te yine Orhan Bozkurt ve Orhan Bolak ile birlikte Tahsin Tulga’nın Baltalimanı’ndaki evini, aynı mimarlarla 1956 yılında Türkiye Cumhuriyeti İmar ve İskân Bakanlığı binasını yaptı.
Eserleri başlıca
- Garbi Anadolu Mıntıkası Kerpiç Binaları (1949)
- Tekniğin Mimariye Tesiri, Aile, Konut ilişkileri (1959)
- Mimarlığa Giriş (1970)
- Genel Hastanelerin Hasta Bakım Ünitelerinde Performans Ölçülmesi (1975).
Ödülleri
- Ulus Meydanı İş Hanı Mimari Proje Yarışması, 1. Ödül, 1954
- İstanbul Adalet Sarayı, 2. Mansiyon, 1949
- İzmit Belediye Binası ile Otel, Mansiyon, 1948
- İstanbul Belediyesi Harbiye İki No’lu Park Gazinosu, 1. Ödül, 1948
Yazıları
Kullanıcı İhtiyaçları Açısından Halk Konutları Standartlarına Temel Olmak Üzere Konutlarda Performans Ölçülmesi (Mimarlık, 09/1972)
Kitapları
Tekniğin Mimariye Tesiri (1955)
Garbi Anadolu Mıntıkası Kerpiç Binaları (1949)