BOTEV, Hristo (1848-1876)
Bulgar şair. Şiirleri ve siyasal etkinlikleriyle Bulgaristan’ın bağımsızlığı için çalışmıştır.
5 Ocak 1848’de Kalofer’de doğdu, 20 Mayıs 1876’da öldü. 1863’te eğitimini tamamlaması için Rusya’ya, Odesa’ya gönderildi. Burada, Rus aydınları arasında yaygın olan milliyetçilikten ve sosyalist düşüncelerden etkilendi. 1867’de Osmanlı egemenliğine karşı çıkmak ve sosyalist düşünceleri yaymak amaçlarıyla Bulgaristan’a döndü, ancak hemen Romanya’ya kaçmak zorunda kaldı. Romanya’daki Bulgar göçmenleri arasında yaşadı. Stephan Stambulov ile birlikte bağımsızlık düşüncelerini yayan gazeteler, dergiler çıkardı,örgütlü çalışmalar yaptı. 1876 Mayıs’ı başlarındaki ayaklanmaya destek olmak için silahlanan bir grup arkadaşıyla birlikte Bulgaristan’a girdi. 20 Mayıs günü Veslez Dağı yakınlarında Osmanlı birlikleriyle yapılan silahlı çatışmada öldürüldü.
Rusya’da yaşadığı sırada Bakunin ve Çernişevs-ki’nin etkisinde kalmıştı. Halk şarkılarının kullandığı dille yazdığı coşkulu şiirlerinde, Kilise düşmanlığını, zorbalığa isyan duygusunu, bağımsızlık, milliyetçilik ve toplumsal kurtuluş konularını işledi. Birçok şiiri baskı yönetimine karşı dağa çıkmış Bulgar komitacılarının (haydutin) adına yakılmış halk deyişlerini hatırlatır. Yurt dışındaki Bulgar göçmenlerinin yurtseverlik duygularına seslenen şiirleri ise, yurdunun kurtuluşu için gerekirse ölmeyi göze alan güçlü bir inancı yansıtır.
Çok genç yaşında ölen Hristo Botev çağdaş Bulgaristan’ın saygı ve sevgiyle benimsediği bir şair olmuş, güçlü ve coşkulu şiirleri genç kuşakları-derinden etkilemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Pesni i Stihove, 1875, (“Şarkılar ve Şiirler”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi