HEINRICH IV (1050-1106)
Alman kralı ve Kutsal Roma-Germen imparatoru. Döneminde kiliseyle devlet arasındaki atama anlaşmazlığı doruğa ulaşmıştır.
11 Kasım 1050’de Goslar’da doğdu, 7 Kasım 1106’da Liege’de öldü. Alman Kralı III.Heinrich ile kraliçe Agnes’in oğludur. Babasının ölümü üzerine 5 Ekim 1056’da 6 yaşındayken Alman kralı oldu. Annesi 1062’ye değin ona naiblik etti. Heinrich 1066’da yönetimi eline aldı. Bu yıla değin krallığın zayıflığından yararlanan soylular, krallığa ait topraklara el koymuşlar, bazı piskoposlar ise krallığın en temel gelir kaynaklarından biri olan manastırları kendi adlarına yönetmeye başlamışlardı.
Kraliyet gelirlerini ve topraklarım ele geçirmeye girişen Heinrich, babası III.Heinrich tarafından yasaklanan kilise görevlerinin parayla satılmasına yeniden izin verdi. Soyluların eline geçmiş olan kraliyet topraklarım almak istemesi Saksonya’da ayaklanmaya yol açtı. 1075’te ayaklanmayı bastıran Heinrich, ertesi yıl Kuzey İtalya’daki piskoposlardan destek alarak, kilise içinde reform yapmayı amaçlayan Papa VII. Gregorius’u azletti. Bunun üzerine Gregorius da kralı afaroz ederek tahttan indirdi. Böylece Avrupa’da uzun yıllar süren ve “atama anlaşmazlığı” olarak bilinen kilise-devlet çelişkisi doruğuna ulaştı. Kilise ve manastırların sahip olduğu mal varlığı nedeniyle krallar buralara atanacak din adamlarının kendileri tarafından belirlenmesini istiyorlar, papalar ise bu atamalara karşı çıkıyorlardı.
Gregorius karşısında güçsüz kalan Heinrich, soyluların baskısıyla İtalya’da Canossa’ya giderek papadan af diledi ve yeniden kral oldu. Ancak ona muhalif olan prensler Mart 1077’de Schwaben dükü Rudolf’u kral seçtiler. Heinrich 1080 kışında ayaklanmayı bastırdı. Aralarındaki güç mücadelesinden dolayı, Mart 1080’de papa tarafından ikinci kez afaroz edildi. Rudolf’un ölümünden yararlanarak İtalya’ya bir sefer düzenledi. 1082’de Roma’yı kuşattı. Mart 1084’te papalığa atadığı IlI.Clemens ona Kutsal Ro-ma-Germen İmparatorluğu tacını giydirdiyse deVII. Gregorius’un bağlaşıklarınca İtalya’dan çıkarıldı. Düşmanlarından Châtillon’lu Odo’nun, 1088’de II. Urbanus adıyla papa olması üzerine bir İtalya seferi daha düzenledi. Heinrich’in saltanatının son dönemleri kendisine karşı ayaklanan oğulları ile savaşmakla geçti. Alman kralı ilan edilmiş olan oğlu Konrad’ın 1101’de ölümünden sonra diğer oğlu Heinrich (daha sonra Heinrich V), 1104’te babasına karşı ayaklandı.
Heinrich 1105’te oğluna yenildi ve imparatorluktan çekilmeye zorlandı. Oğluna karşı bir ordu toplayıp İngiltere ve Fransa’dan yardım almaya çalışırken öldü.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi