BREL, Jacques (1929-1978)
Belçikalı besteci ve şarkıcı. Sözlerle müziği ustaca birleştiren şarkıları ve mim sanatından yararlanan hareketli söyleyişiyle tanınmıştır.
8 Nisan 1929’da, Brüksel’de doğdu. Katolik bir aileden geliyordu. Öğrenimini tamamladıktan sonra, ailesine ait bir mukavva fabrikasında çalışmaya başladı. 23 yaşında Paris’e gitti ve bundan sonra kendini bütünüyle müzik çalışmalarına verdi. 1966’da sahne ve müzik ile ilişkisini kestiğini açıklamasına karşın, iki yıl sonra The Man of the Mancha müzikalindeki Don Kişot rolüyle yeniden sahneye döndü. 1967’den sonra oyuncu ve yönetmen olarak sinemayla da ilgilendi. A.Cayatte’in Les risques du metier, M.Carne’nin Assassins de l’ordre, C.Lelouch’un L’aventure c’est l’aventure filmleri, oynadığı başlıca filmlerdir. 1968’de New York’ta, Brel’in şarkılarından oluşan ]acques Brel is Alive and Well, and Living in Paris (“Jacques Brel Sağ, İyi ve Paris’te Yaşıyor”) adlı bir müzikal komedi sahnelendi. Daha sonra Kanadalı yönetmen D.Heroux, bu müzikalden esinlenen, yer yer Brel’in de şarkı söylediği bir film yaptı. Brel 1971 ’de, ortayaşlı bir çiftin günlük yaşamını ve aşklarını konu eden Frantz, 1973’te ise Belçika’da bir Uzak Batı yaratmayı düşleyen bir arkadaş grubunu anlatan Far West (“Uzak Batı”) filmlerini yönetti. Filmleri ilgi görmedi. 1974’te bir dünya seyahatine çıktı. 9 Ocak 1978’de Paris yakınında Bobigny’de öldü.
Şarkılarında söz ve müziği büyük bir ustalıkla birleştiren Brel, yalın anlatımıyla dikkat çeker. Yerleşik değerlere duyduğu tepkiyi özellikle burjuvaziyi acımasızca eleştirerek (“Les Bourgeois”) yansıtır. Şarkı sözlerinde önemli bir yer tutan kadınları ise acımasız ve çıkarcı yönleriyle işler, aşk umutsuzluk ve terkedilmeyi birlikte getirir. Çocukluğa ilişkin şarkılarında, vaadedilen ama gerçekleşmeyen bir dünyayı simgeleyen “Uzak Batı” temasını işleyen Brel’in özellikle son dönem şarkılarında sık kullandığı temalar, yaşlılık ve ölümdür (“La complainte des vieux amants”). Macar ayaklanmasında silahlara karşı aşklarıyla direnen insanların öyküsünü dile getiren “Quand on n’a que l’amour” ve de Gaulle’e ithaf ettiği “L’homme dans la çite” gibi şarkılarında ise, bir sanatçı olarak dünya olayları karşısındaki duyarlığı görülür.
Yakaladığı özgün konuların yanı sıra, bunları iletmede kullandığı anlatım, müziğin “sahnelenmesi”, mim sanatının öğelerinden yararlanması, Brel müziğinin ilginç yanlarıdır.
dayanarak oluşturulmuştur.
Eserleri
Stüdyo albümleri
- Grand Jacques (1954)
- Quand On n’a Que l’Amour (1957)
- Au Printemps (1958)
- La Valse à Mille Temps (1959)
- Marieke (1961)
- Les Bourgeois (1962)
- Les Bonbons (1966)
- Ces Gens-Là (1966)
- Jacques Brel ’67 (1967)
- J’arrive (1968)
- L’Homme de la Mancha (1968)
- Ne Me Quitte Pas (1972)
- Les Marquises (1977)
Konser albümleri
- Enregistrement Public à l’Olympia 1961 (1962)
- Enregistrement Public à l’Olympia 1964 (1964)
Nadir
- Chansons ou Versions Inédites de Jeunesse (2003)
Filmografi
Yönetmen olarak
- Franz (1971)
- Le Far West (1973)
Aktör olarak
- La Grande Peur de Monsieur Clément (yön. Paul Diebens) (1956)
- Les Risques du Métier (yön. André Cayatte) (1967)
- Mon Oncle Benjamin (yön. Edouard Molinaro) (1969)
- La Bande à Bonnot (yön. Philippe Fourastié) (1969)
- Les Assassins de l’Ordre (yön. Marcel Carné) (1971)
- Mont-Dragon (yön. Jean Valère) (1971)
- Franz (yön. Jacques Brel) (1971)
- L’Aventure, c’est l’Aventure (yön. Claude Lelouch) (1972)
- Le Bar de la Fourche (yön. Alain Levent) (1972)
- Le Far West (yön. Jacques Brel) (1973)
- L’Emmerdeur (yön. Edouard Molinaro) (1973)
• KAYNAKLAR: J.Clouzet, ]acques Brel, 1982.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi