HELFFERICH, Karl (1872-1924)
Alman iktisatçı ve siyaset adamı. I.Dünya Savaşı sırasında maliye ve içişleri bakanlığı yapmıştır.
Kari Theodor Helfferich 22 Temmuz 1872’de Neustadt’ta doğdu, 23 Nisan 1924’te İsviçre’de Bel-linzona’da öldü. Berlin, Münih ve Strassburg (bugün Fransa’da Strasbourg) üniversitelerinde hukuk ve siyasal bilimler öğrenimi gördü. 1899’da Berlin Üniversitesinden doktorasını aldı. 1901-1906 arasında profesör olarak Berlin Üniversitesi’nde politik iktisat dersleri verdi; bir yandan da para kuramı, tarih boyunca paranın işlevi ve para politikası konularında çeşitli yazılar yazdı. Bu yıllarda liberal siyaset adamlarıyla yakın ilişki içindeydi.
Öğretim üyeliği süresince uzman olarak Dışişleri Bakanlığı’na bağlı sömürgeler dairesinde Alman sömürgelerinde paranın değerinin ayarlanması konusundaki çalışmaları yürüttü. 1915’te maliye bakanı olarak hükümete girdi. Savaş harcamalarının karşılanması için vergilere yüklenmek yerine borçlanma yoluna gitti. Alman borçlar açıkları kapatmadığından sürekli para basılması enflasyonun hızla artmasına neden oldu. 1916’da içişleri bakanı ve başbakan yardımcısı oldu. 1917 sonunda hükümetten ayrıldı.
1919’da milliyetçi, muhafazakâr görüşlerin savunucusu Alman Ulusal Halk Partisi’ne girdi. Ertesi yıl
parlamentoya seçildi.
Enflasyonun çok üst boyutlara ulaştığı 1923’te yeniden uzman olarak göreve çağrıldı. Paranın değerinin sabit tutulması için, çavdara bağlanmasını önerdi. Önerisine göre markın değeri çavdar üretimine ve talebe göre dalgalanacak, ancak bu dalgalanma çavdar fiyatının en alt ve en üst fiyat sınırını aşmayacaktı. Helfferich’in önerisi altm standardına dönülmesini isteyen sanayicilerin ve maliye bakanlığının karşı çıkması nedeniyle kabul edilmedi.
• YAPITLAR (başlıca): Die Reform des deutschen Geldwesens nach der Begründung des deutschen Reiches, 2 cilt, 1898, (“Alman İmparatorluğu’nun Kuruluşundan Sonra Para Reformu”); Das Geld, 1903, (“Para”); Deutschlands Volksıvohlstand, (“Almanya’da Halkın Refahı”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi