BLERIOT, Louis (1872-1936)
Fransız havacı ve uçak yapımcısı. Manş Denizi’ni uçakla aşan ilk havacıdır.
1 Temmuz 1872’de Cambrai’de doğdu. Bisiklet ve otomobil sanayii ile ilgili bazı küçük buluşlarıyla kazandığı parayı havacılık çalışmalarına yatırdı. Önce birkaç planör modeli geliştirdi. Patlamalı motorların hava taşıtlarında kullanılabilecek kadar hafifleştirilmesinden sonra da uçak tasarımına yöneldi. Başarısız birkaç uçuş denemesinin ardından, 1909’da kendi tasarımı olan tek kanatlı (monoplan) uçağıyla Manş Denizi üzerindeki rekor uçuşu ona hem ün, hem de bir İngiliz gazetesinin 1.000 sterlin’lik ödülünü kazandırdı. I. Dünya Savaşı sırasında Fransız Hava Kuvvetleri için çeşitli eğitim ve savaş uçaklarının tasarımını yapan, savaştan sonra da sivil havacılığın gelişmesinde önemli rol oynayan Bleriot, 2 Ağustos 1936’da Paris’te öldü.
1890’da Ader, “Eole” adlı tek kanatlı uçağıyla havalanarak, havadan ağır bir taşıtın da uçabileceğini kanıtladığında, Bleriot 18 yaşındaydı ve havacı olmaya karar verdi. Bu kararını uygulamaya yetecek kadar para biriktirince, planörle ilk uçuş denemelerine girişti. Ancak gerek Bleriot’nun, gerek öbür havacıların, Seine Nehri üzerinde deniz motorlarının çektiği planörlerle yaptıkları deneme uçuşları hep başarısızlıkla sonuçlanmıştı. 1903’te Wright kardeşlerin ABD’ deki başarılı uçuşlarından sonra, planör yerine motorlu uçakları denemeye karar veren Bleriot, Ader’in-kine benzer tek kanatlı bir uçak modeli geliştirdi ve 21 Ocak 1908’de ilk uzun uçuşunu yaptı.
1909 yazında Fransa’nın ve İngiltere’nin en ünlü pilotları Manş Denizi’ni havadan aşmak üzere Calais’ de toplandılar. Fransa kıyısındaki Calais ile İngiltere kıyısındaki Dover arasını, denizin en dar yeri olduğu için seçmişlerdi. “Antoinette” adlı, 50 BG’lik tek kanatlı uçağıyla 19 Temmuz’da yola çıkan Hubert Latham (1883-1912), yarı yolda uçağın motoru bozulduğu için denize düştü ve bir Fransız torpidosu tarafından kurtarıldı. Ondan altı gün sonra, 25 Temmuz’da Bleriot, 25 BG’lik “Bleriot XI” adlı tek kanatlı uçağıyla Calais yakınlarındaki Baraques’tan havalandı. 38 km’lik yolu saatte ortalama 70 km hızla uçtu ve Dover yakınlarında bir tepeye indi.
Bu başarı Avrupa’da havacılığa duyulan ilgiyi ve uçağın gelişmesini kuşkuyla karşılayanların güvenini artırdığı gibi, kıtalararası yakın ilişkileri engelleyen okyanusların da aşılabileceğini göstermiştir.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi