BAILLIE, Matthew (1761-1823)
Iskoçyalı hekim ve anatomi bilgini. Patolojik anatominin öncülerindendir.
27 Ekim 1761’de, İskoçya’daki Lanarkshire kenti yakınlarında doğdu. Şair ve yazar Joanna Baillie’nin kardeşi, anatomi bilginleri John Hunter ile William Hunter’ın yeğenidir. 1775’te Glasgow Üniversitesi’nde matematik, edebiyat ve felsefe öğrenimine başladı. Dört yıl sonra Oxford’a giderek Balliol College’da dayısı William Hunter’ın tıp öğrencisi oldu. 1783’te Hunter’ın ölümü üzerine, daha tıp diploması almadan okulda ders vermeye başladı ve 1799’a kadar bu görevi başarıyla sürdürdü. 1787’de St.George Hasta-nesi’nin hekimliğine getirilen Baiilie, 1790’da Royal College of Physicians’ın yöneticiliğine ve Royal Society üyeliğine seçildi. 1810’da Kral III. George’un özel hekimliğine atandı. 23 Eylül 1823’te Gloucestershire’da öldü.
Hastalıklı organların anatomisini inceleyen patolojik anatomi çalışmaları 15.yy’a değin uzanmaktaysa da, anatomi ayrı bir dal haline gelinceye değin bu dal da bağımsız olarak ele alınamamıştı. Baillie’nin 1793’te basılan kitabı Morbid Anatomy of Some of the Most Important Parts of the Human Body (“İnsan Vücudunun En Önemli Bazı Organlarının Patolojik Anatomisi”), ilk sistematik patoloji yapıtlarından biri olarak önem taşır. 1799-1802 arasında William Clift’ in resimlediği ek bir çizim kitabı da yapıtın değerini daha çok artırmıştır. Özellikle uzman olduğu beyin, göğüs ve karın boşluğu organlarına ilişkin gözlemlerini, o zamana değin yapılageldiği gibi hastalık belirtilerine göre değil de organlardaki yapı bozukluklarına göre sınıflandıran Baiilie, John Hunter ile birlikte İngiltere’de patolojik anatominin kurucusu sayılır. Gene aynı yapıtında böbrek kistlerini, zatürreede akciğerin doku bozukluğunu (hepatizasyon), sirozu ve çeşitli ülser tiplerini ilk kez doğru olarak tanımlamıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Morbid Anatomy of Some of the Most Important Parts of the Human Body, 1793; (“İnsan Vücudunun En Önemli Bazı Organlarının Patolojik Anatomisi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi