Nurullah Berk (1906-1982)
Nurullah Berk, 22 Mart 1906'da İstanbul'da doğdu. Sanayi-i Nefise Mektebi'nde İbrahim Çallı ve Hikmet Onat'ın öğrencisi oldu. Eğitimine devam etmek amacıyla 1924 yılında Fransa'ya gitti ve Paris Güzel Sanatlar Yüksek Okulu'nda Ernest Laurent ile çalıştı. Bu dönemde, modern sanat akımlarının etkisi altında kaldı ve kübizm ile konstrüktivizmin ilkelerini benimsedi.
1928'de Türkiye'ye döndü ve bir grup arkadaşıyla "Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği"ni kurdu. Bu birlik, çağdaş sanatın Türkiye'deki gelişimine önemli katkılar sağladı. Berk, Türk sanatının gelişimine öncülük ederek, modern sanatın ülkedeki yerini sağlamlaştırmaya çalıştı.
1933'te tekrar Paris'e gitti ve Fernand Leger gibi ünlü sanatçıların yanında çalışma fırsatı buldu. Bu deneyimler, Berk'in sanat anlayışını daha da derinleştirdi ve yapıtlarında geometrik-figüratif bir tarz geliştirmesine yardımcı oldu. Dönüşünde, Türkiye'de çağdaş sanatın daha da ilerlemesi için çaba harcadı.
Berk, Türk resim sanatında geometrik-figüratif yapımcılığın ilk temsilcilerinden biri olarak kabul edilir. Yapıtlarında kübizm etkileri belirgin olmakla birlikte, Doğu sanatının dekoratif renk ve biçim anlayışını da içselleştirmiştir. Resimlerinde keskin hatlar, belirgin renk alanları ve soyut formlar ön plandadır. Bu tarz, modern Türk sanatında kendine özgü bir yer edinmiştir.
Sanat hayatı boyunca birçok sergiye katılan Berk, ulusal ve uluslararası alanda birçok ödül kazandı. Ankara Devlet Resim ve Heykel Sergisi'nde birincilik ödülü kazandı ve São Paulo ve Venedik bienallerine katıldı. Eserleri Türkiye'nin çeşitli müzelerinde ve dünya genelindeki çeşitli özel koleksiyonlarda sergilenmektedir.
Berk aynı zamanda bir sanat yazarı olarak da tanınır. Sanat tarihi, resim ve heykel sanatı konularında yazdığı pek çok eseri bulunmaktadır. Sanat eleştirmenliği ve sanat eğitimi alanında da önemli çalışmalara imza atmıştır.
9 Ocak 1982'de İstanbul'da hayatını kaybeden Berk, Türk sanatının modern dönemdeki önemli isimlerinden biri olarak anılmaktadır. Çalışmaları, Türk resim sanatının gelişimine ve çağdaş sanatın Türkiye'deki yaygınlaşmasına önemli katkılarda bulunmuştur.
Nurullah Berk'in başlıca eserleri:
Resim:
Natürmort (1928)
İskambil Kâğıtlı Natürmort (1933) - İstanbul Resim Heykel Müzesi'nde sergilenmektedir.
Elişi Yapan Kadın (1936)
Uyuyan Kadın (1947)
Nargile İçen Adam (1951) - İstanbul Resim Heykel Müzesi'nde sergilenmektedir.
Ütü Yapan Kadın (1953)
Gergef İşleyen Kadın (1954) - İstanbul Resim Heykel Müzesi'nde sergilenmektedir.
Çömlekçi (1957) - İstanbul Resim Heykel Müzesi'nde sergilenmektedir.
Gergef İşleyen Kadın (1960)
Yeni Odalık (1973)
Gün Batışı (1973)
Bitkiler (1976)
Dikenler (1977)
Kitap:
Modern Sanat (1932)
Leonardo da Vinci (1933)
Türk Heykeltıraşları (1937)
Türkiye’de Resim (1943)
La Peınture Turque (1950)
Bellimler (1951)
Türkiye’de Resim ve Heykel (1957)
Resim Bilgisi (1964)
Sandro Botticelli, Paolo Ucello, Piero della Francesca (1968)
Resim ve Heykel Müzesi (1972)
Elli Yılda Türk Resim ve Heykeli (H.Gezer ile) (1973)
Fikret Mualla, Türk ve Yabancı Resminde İstanbul (1977)
Bu eserler, Berk'in sanat ve sanat tarihi üzerine yaptığı çalışmaları kapsamaktadır ve Türk sanatına önemli katkılarda bulunmuştur.