BAUER, Otto (1881-1938)
Avusturyalı siyaset ve düşün adamı. Avusturya Marxizmi’nin kurucularındandır.
5 Eylül 1881’de Viyana’da doğdu. 4 Temmuz 1938’de Paris’te öldü. Varlıklı bir ailenin çocuğuydu. Hukuk eğitimi gördü. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi içinde aktif olarak çalıştı. 1908’de Friedrich Adler ile birlikte Der Kampf (“Mücadele”) dergisini yayımladı. Die Zukunft (“Gelecek”) adlı sosyalist eğitim hareketini başlattı, ikinci Enternasyonalin önde gelen isimleri arasında yer aldı. I. Dünya Savaşı’ndan önce Avusturya Sosyal Demokrat Partisi’ nin parlamento grubunun sekreterliğini yürüttü. Partinin yayın organı olan Arbeiterzeiturıg’u yayımladı. I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan ordusunda görev aldı. Rus ordularına esir düştü. 1917’de Şubat Devrimi’nden sonra Petrograd’da, Menşevikler’le ilişki kurdu.
Avusturya’ya döndükten sonra Sosyal Demokrat Parti’nin sol kanadının lideri oldu. 1918-1919 arasında dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Avusturya’nın Almanya’ya ilhakını savunan Bauer, 2 Mart 1919’da Almanlarla bir gizli ilhak antlaşması imzaladı. Bu antlaşmanın müttefiklerce kabul edilmemesi üzerine bakanlıktan istifa etti. 1926’da Avusturya Sosyal Demokrat Partisi’nin Linz programını kaleme aldı. 1929-1934 arasında Avusturya meclisinde milletvekilliği yaptı. 1934’te Viyana’daki işçi ayaklanmasının başarısızlığa uğraması üzerine, önce Çekoslovakya’ ya, oradan da, Fransa’ya iltica etti.
Bauer, Kari Renner ve Rudolf Hilferding ile birlikte, “Avusturya Marxizmi” olarak bilinen kuramsal okulun kurucuları arasında yer alır. 1888’de Victor Adler tarafından örgütlenen Avusturya Sosyal Demokrat Partisi içinde bir araya gelen Avusturya Mandstler’i, parti örgütü içindeki görüş ayrılıklarına karcın, teorik düzeyde birleşmişlerdir. Avusturya Mandzmi’nin siyasal kuramcısı Otto Bauer’dir.Bauer’ in siyasal kuramının odak noktalarından biri, milliyetler sorununa ilişkin görüşleri; öteki ise faşizm konusundaki çözümlemesidir.
Bauer, çok uluslu Avusturya-Macaristan İmpa-racorluğu’nun çözülmek üzere olduğu düşüncesinden yola çıkarak, Doğu Avrupa’nın bir devrimci patlamanın eşiğinde olduğunu ileri sürmüştür. Bu aşamada, ulus – devletlerinin kurulmasını savunmuş ve ulusların kemdi kaderlerini tayin hakkı temeli üzerinde federatif biır sistem önermiştir. Bauer’e göre, ulus-devletlerin ortaya çıkmasıyla birlikte sosyalizmin kuruluşu da kolaylaşacaktır.
Bauer’in 1920’lerde geliştirdiği faşizm kuramı, M.arx’m Bonapartizm çözümlemesine dayanır. Bauer’e göre, 1922’de iktidara gelen İtalyan faşizmi, 1851 ’deki Fransız Bonapartizmi’nin bir benzeridir. Burjuvazi, işçi sınıfı hareketinin kendi sosyal egemenliğine yönelttiği tehdit karşısında geleneksel siyasal temsilcilerini terketmiş ve faşizmin tüm sınıflar üzerinde egemenlik kurmasını desteklemiştir.
Bauer’in faşizm konusundaki görüşleri, emperyalizm çözümlemesine bağlı olarak gelişmiştir. Bauer’ e göre, sanayi sermayesinin yoğunlaşması ve banka sermayesiyle birleşmesi, yeni pazarlar ve yatırım alanları için kapitalist devletler arasındaki mücadeleyi derinleştirmiş ve emperyalizm olgusunu ortaya çıkarmıştır. Böylece, bir yandan kapitalist devletler arasında silahlanma yarışı hızlanırken, öte yandan da bu ülkelerde militarist ideolojiler yayılmaya başlamış ve parlamenter demokrasi yerini yürütme gücünün ge-nişletildiği otoriter yönetimlere bırakmıştır. Parlamenter demokrasi artık işçi sınıfı mücadelesinin bir aracı haline gelmiştir. Bauer’in faşizm konusundaki bu yaklaşımı Alman faşizminin yayılmacı politikasının Avrupa toplumları için ciddi bir tehdit oluşturduğu ortamda ortaya atılmıştır.
Bauer’in emperyalizm konusundaki görüşleri Avusturya Marxizmi Okulu’nun kurucularından Rudolf Hilferding tarafından Das Finanzkapital (“Mali Sermaye”) adlı kitapta geliştirilmiştir. Bauer’in faşizmi Bonapartizm’den yola çıkarak çözümlemesi, Avusturya Marxizmi’ne yaptığı başlıca katkıdır.
• YAPITLAR (başlıca): Die Nationalitaetenfrage und die Sozialdemokratie, 1907, (“Milliyetler Sorunu ve Sosyal Demokrasi”);Bolschewismus und Sozialdemokratie, 1920, (“Bolşevizm ve Sosyal Demokrasi”); Die österreichische Revolution, 1923, (“Avusturya Devrimi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi