BOTTA, Paul Emile (1802-1870)
Fransız arkeolog. Horsabad kentinde kazılar yapmıştır.
Torino’da doğdu. Fransa’da Poissy (Seine-et-Oise) yakınındaki Archeres’de öldü. Tıp eğitimi yaptı. 1830’da Mısır’da doktor olarak Mehmed Ali Paşa’nın yanında çalıştı. Fransa’nın İskenderiye konsolosluğu görevini yaptı. Mısır’ın içlerinde ve Arabistan’da incelemelerde bulundu. Daha sonra Musul konsolosu iken kentin kuzeyinde Horsabad’da kazılar yaptı ve bazı yapı kalıntıları ortaya çıkardı. Burasının ünlü Asur kenti Ninuva olduğunu sandı. Gerçekte Dur-Şarrukin adında başka bir Asur kentini ve Asur Kralı II. Sargon’un sarayını bulmuştu. Eski Ninuva’nın asıl yeri olan Koyuncuk höyüğü buradan sadece 16 km uzaklıktaydı. Botta orada da dolaştı, ama kazı yapmadı. Ninuva’yı kısa bir süre sonra İngiliz arkeolog Layard bulacaktı.
Botta, buluşları ve önerileriyle Akad çivi yazısının çözülmesine yardımcı olmuştur. Kazılarında ortaya çıkardığı Asur yapıtlarım Paris’e göndermiştir. Louvre Müzesi’nin Doğu Uygarlıkları Bölümü ilk kez bu yapıtlarla kurulmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Relation d’un voyage dans I’Yemen, 1841, (“Bir Yemen Gezisinin Öyküsü”); Monuments de Nin’ıve, 1847-1850, (“Ninuva Anıtları”); Inscriptions decouvertes â Khorsabad, 1848, (“Horsabad’da Ortaya Çıkarılan Yazıtlar”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi