BAHRO, Rudolf (1935 – 5 Aralık 1997, Berlin)
Alman düşün ve eylem adamı. Barış hareketinin önde gelen savunucularındandır.
1935’te, bugün Polonya Halk Cumhuriyeti’nin sınırları içinde kalan Bad Flinsberg’de doğdu. 1954’te Demokratik Alman Cumhuriyeti’nin iktidar partisi olan Sozialistische Einheitspartei Deutschlands’a (Alman Sosyalist Birliği Partisi) girdi. 1954-1959 arasında Doğu Berlin’deki Humboldt Üniversitesi’nde felsefe öğrenimi gördü. Bu yıllarda, genç aydınlara yönelik bir yayın organı olan Forum dergisinin genel yayın yönetmenliğini de yaptı. 1967’de ekonominin rasyonalizasyonu ile ilgili bir göreve, ardından da Sanayide Bilimsel İş Örgütlenmesi Dairesi yöneticiliğine atandı. 1972-1975 arasında yazdığı doktora tezi Leuna-Merseburg Teknik Üniversitesi tarafından reddedildi. Bu tez 1980 Martı’nda Plaedoyer für Schöpferische Initiative (“Yaratıcı İnisiyatifin Savunulması”) başlığı altında Köln’de yayımlandı. 1977’de Bahro’nun Die Altemative; Zur Kritik des real existierenden Sozialis-mus (“Alternatif: Varolan Sosyalizmin Eleştirisi Üzerine”) adlı kitabı Federal Alman Cumhuriyeti’nde yayımlandı. Bundan kısa bir süre sonra, devlet sırlarını açıklamak ve Federal Alman Cumhuriyeti ajanı olmakla suçlanarak tutuklandı ve sekiz yıl hapis cezasına mahkûm oldu. Ekim 1979’da Demokratik Alman Cumhuriyeti’nin 30.kuruluş yıldönümü dolayısıyla çıkarılan özel bir af sonucunda serbest bırakıldı ve Federal Alman Cumhuriyeti’ne gönderildi. Bahro, burada Yeşiller Partisi’ne katıldı ve ekolojist hareketin önde gelen savunucularından oldu. Aynı zamanda, nükleer silahlanmaya karşı çıkan barış hareketi içinde de etkinlik göstermeye başladı. 1980 Martı’nda Bremen Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olan Bahro, 1980 yaz döneminden sonra Berlin Hür Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmıştır.
Bahro 1977’de yazdığı Altemative adlı kitabında SSCB’deki rejimi eleştirmiştir. Üretim araçları üzerindeki özel mülkiyetin kaldırılmış olmasının toplumsal mülkiyete geçildiği anlamına gelmediğini; toplumun, devlet cihazını elinde bulunduran bürokrasi karşısında mülksüzleştirilmiş durumda kaldığını ileri sürmüştür.
Bahro’ya göre Sovyetler Birliği, emeğin bürokratik-merkeziyetçi bir biçimde örgütlenmesi ve üreticilerin inisiyatiften yoksun bırakılması gibi özellikleriyle, baskıcı bir yapı sergilemektedir. Bu yapının dönüştürülmesi için bir kültür devrimi gerekmektedir. Bu da “Komünistler Birliği” ile gerçekleştirilebilecektir. Bahro’ya göre, komünistler varolan bürokratik devlet cihazından uzaklaşmalı ve partilerini eski tür partilerden farklı bir biçimde oluşturmalıdırlar. Toplumdaki tüm ilerici güçlere açık olması gereken “Komünistler Birliği”nde farklı düşünce ve eğilimler bir arada temsil edilmelidir.
Bahro, daha sonraki yıllarda yazdığı yazılarda proletaryanın çıkarlarının artık insanlığın evrensel çıkarları ile çakışmadığını, bu yüzden de proletarya devriminin, 19.yy’da Marx’ın ortaya koyduğu anlamda mümkün olmadığını öne sürmüştür. Bahro’ya göre, proletaryanın kurumsallaşmış ücret mücadelesi kapitalist yeniden üretim sürecine bağımlı bir duruma gelmiştir. Günümüz burjuva toplumlarında sınıf mücadelesine bağlı iç çelişkiler, yerini Kuzey-Güney ya da Doğu-Batı çatışmasına bırakmıştır.
Bahro’ya göre, Batı toplumlarında tehlikeli boyutlara ulaşan ekoloji krizi insan türünü yoketmeye yönelik bir gelişme göstermektedir. Buna karşı düzenlenen yerel eylem kampanyalarına, alternatif projelere katılan insanlar, sınıf çıkarları doğrultusunda değil, bireysel sorunlarının çözümüne yönelik olarak harekete geçmektedirler. Bu anlamda modern toplumlar, bireysel başkaldırılara tanık olmaktadır.
• YAPITLAR (başlıca): Die Altemative; Zur Kritik des real existierenden Sozialismus, 1977, (“Alternatif: Varolan Sosyalizmin Eleştirisi Üzerine”); Elemente einer neuen Politik, 1980, (“Yeni Bir Siyasetin Öğeleri”), Plaedoyerfür Schöpferische Initiative, 1980, (“Yaratıcı İnisiyatifin Savunulması”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi