HASENCLEVER, Walter (1890-1940)
Alman şair ve oyun yazarı. Dışavurumculuğun (Ekspresyonizm) tiyatro alanındaki en önemli temsilcilerinden biridir.
8 Temmuz 1890’da Aachen’de doğdu, 15 Ağustos 194Q’ta Güney Fransa’daki Les Milles’de öldü. 1908’de Oxford, 1909’da Lozan ve Leipzig üniversitelerinde edebiyat tarihi, felsefe ve tarih okudu. İtalya’ya yaptığı bir geziden sonra I.Dünya Savaşı’n-da gönüllü olarak orduya katıldı. 1916’da yaralanarak bir yıl askeri hastanede yattı. Savaştan sonra Dresden ve Berlin’de bulundu. 1924-1930 arasında muhabir olarak Paris’te çalıştı. Sonra Hollywood’a gitti ve Berlin’e döndü. 1933’te Almanya’yı terk ederek Fransa’ya geçti. 1935’te Dubrovnik’te, 1936’da Londra’da, 1937’de Nis’de, 1939’a değin Floransa’da bulunduktan sonra yeniden Londra’ya, ardından da Güney Fransa’daki Cagnes-sur-Mer’e gitti. Orada iki kez gözaltına alındı. Alman birliklerinin yaklaştığı haberi üzerine, bulunduğu Les Milles kampında yaşamına son verdi.
Hazcılık (Hedonizm) akımının etkisi altında yazdığı ilk şiirlerinden sonra, oyunlarında Dışavurumculuk’u benimsedi ve kısa zamanda bu akımın önde gelen savunucularından biri oldu. Dışavurumculuk’un en sevilen temalarından olan kuşaklar arasındaki çelişkiyi işlediği ilk oyunu Der Sohn ’u (“Oğul”) 1914’te yazdı. 1917’de Sophokles’in ünlü oyunu Antigone’yı Almanca’ya çevirip uyarladı. Aynı yıl Kleist Ödülü’nü kazandı. 1918’de dışavurumcu tutumunun en belirgin biçimiyle ortaya çıktığı ve en başarılı oyunlarından biri olan Die Menschen’i (“İnsanlar”) yazdı.
Suça itilmiş insanları, katilleri, adi suçluları ele aldığı ve bu insanların, suçlarının karşılığını nasıl ödediklerini işlediği oyunlarında başarılı tipler canlandırmıştır. Kahramanlarını, toplumdaki belirli karakterleri simgeleyen tipler olarak seçmeye özen göstermiştir. Kullandığı sahne dilinde birbiri ardına sıralanmış kısa, kesik cümlelere, hatta zaman zaman tek heceli sözcüklere ağırlık vermiştir. Oyunlarından başka burjuva maddeciliğine karşı protestolarıyla ve savaş kışkırtıcılığı yapan devletlere yönelttiği barışçı bildirileriyle de dikkatleri üstüne çekmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Der Sohn, 1914, (“Oğul”); Antigo-ne, 1917; Die Menschen, 1918, (“İnsanlar”); Der Retter, 1919, (“Kurtarıcı”); Jenseits, 1920, (“Öbür Dünya”); Mord, 1926, (“Cinayet”); Ein hesserer Herr, 1927, (“Daha İyi Bir Efendi”); Kulissen, 1932, (“Kulisler”); Münchausen, 1934.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi