Rauf Yekta Bey Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

RAUF YEKTA Müzik bilgini (İstanbul 1871-1935).

Aksaray Mahmudiye Rüştiyesini bitirdikten sonra Divanı Hümayun’da memur olarak çalışmağa başladı. Aynı zamanda Yüksek Dil Okulu’nun Fransızca bölümüne yazılmıştı. Dört yıl devam ettiği bu okulu da başanyla bitirdi. Fransızca’dan başka Arapça ve Farsça öğrendi.

16 yaşında Kulekapısı Mevlevîhanesi şeyhi Ataullah Efendi’den ilk müzik nazariyatı derslerini aldı. Daha sonra Yenikapı Mevlevîhanesi şeyhi Celâlettin Efendi ile bilgisini derinleştirdi. Cemal Efendi ve meşhur Aziz Dede’den ney çalmasını, Celâlettin Efendi’den tamburu öğrendi, sözlü eserleri Zekâi Dede ve Bolahenfk Nuri Bey’den meşketti.

Yüzyılımızın başında türk müziği usta -çırak usulüyle öğretiliyor, nota kullanılmaması yüzünden birçok eser ya unutuluyor ya da bu eserleri bilenlerin yorumları veya zevklerine göre kısmen değişikliğe uğruyordu.

Bu durumu bir düzene sokmak isteyen Rauf Yekta Bey, büyük üstatlardan seçtiği eserler, nazarî bilgisi, bildiği yabancı diller ve Prof. Salih Zeki Bey’den öğrendiği akustiğin yardımıyle teksesli türk müziğinin tarihini, nazariyatını ve ses sistemini araştırdr. Bulduğu sonuçları makaleler, kitaplar halinde yayımlamağa başladı. Sonradan Arel-Ezgi sistemine esas olacak ilkeleri ortaya koydu. Doğu ve batı dillerinde yazılmış kitapları kütüphanesinde topladı. Kitaplıklarda ve özel ellerde bulunan yazmalan yıllar süren sabırlı çalışmasıyle gün ışığına çıkardı.

1923’te kurulan Dârülelhan’ın türk müziği ve türk müziği tarihi öğretmenliğine atanan Rauf Yekta aynı zamanda Dârülelhan’da kurulan tasnif ve tespit kurulunda ölünceye kadar başkanlık yaptı. Bu dönemde Dârülelhan külliyatı adı altında yayımlanan 180 formalık notalann basılmasını sağladı. 1926 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarinca düzenlenen 1. Halk Müziği Derleme Kurulu na katıldı. Güneydoğu Anadolu yöresine ait toplanan 250 parça türkünün notaya alınmasında ve basılmasında büyük emeği geçti.

Rauf Yekta çok iyi bir besteci olmasına rağmen, müzikoloji çalışmaları yüzünden ancak 50 kadar eser yazmıştır. En çok tanınan eserleri, muhammes usulünde, mahur makamında yazdığı peşrev ve Beyatî saz semalisidir.

Rauf Yekta Bey’in Türk musikisi nazariyatı, Şark musikisi tarihi ve birkaç çevirisi vardır. Teksesli türk müziği üzerindekl görüşleri Şehbal ve Yeni Mecmua dergileriyle İkdam gazetesinde çıkan makalelerinde bulunabilir Basılmış tek uzunca eseri Larousse’un müzik ansiklopedisi için hazırladığı teksesli türk müziği maddesidir.

Daha yeni Daha eski