ABDURRAHMAN b. HASSAN b. SABİT
Ebû Saîd Abdurrahmân b. Hassan b. Sabit el-Hazrecî el-Ensârî (ö. 104/722-23} Hz. Peygamber’in şairi Hassan b. Sâbit’in oğlu, şair tabiî.
Hicretten 6 yıl sonra (m 627-281 doğdu. Annesi, Hz. Peygamber’in hanımı Mâriye’nin kız kardeşi Sîrîn’dir. Peygamber hayatta iken doğduğu için sahâbî olduğunu söyleyenler varsa da onu tabiî sayanlar çoğunluktadır. Hayatının büyük bir kısmını, doğum yeri olan Medine’de geçirmiş, bir süre de Dımaşk’ta kalmıştır.
Devrinin bazı şairleriyle giriştiği hiciv yarışında zaman zaman babasından destek görmüş. Muâviye’nin halifeliği döneminde yazdığı hicivlerle Emevîler’i rahatsız etmiştir. Muâviye’nin kızı Remle hakkında söylediği beyitler dolayısıyla kendini hicveden Yezîd’i, yazdığı bir şiirle mağlûp etmiştir. Bunu hazmedemeyen müstakbel halife, anlayışlı olmasını tavsiye eden babasını da dinlemeyerek, hıristiyan şair Ahtal’dan yardım istemiş, o da kendisini himaye edeceğine dair söz aldıktan sonra Abdurrahman’in şahsında ensarı hicvetmiştir. Ahtalın bu hicviyesi müslümanları üzmüştür.
Babasından, annesinden ve diğer bazı sahâbîlerden pek az rivayeti vardır. Şiirleri, Sâmî Mekkî el-Ânî tarafından Şicru ‘Abdullah b. Hassan el-Enşdif adıyla neşredilmiştir.
Bibliyografya
1- Jbn Sa’d. et-Tabakâtü’l-kübrâ (nşr. ihsan Abbas), Beyrut 1388/1968.
2- Cümahî. Tabakâtü fuhûli’ş-şu’ars’ (nşr. Mahmûd Muhammed Şakir). Kahire 1394 /1974.
3- İbnü’1-Esîr. Üsdü’l-ğâbe (nşr. Muhammed İbrahim el-Bennâ v dğr), Kahire 1390-93/1970-73.
4- Zehebî. A’lâmü ‘n-nübei, V, 64-65.
5- İbn Hacer, el-Işûbe, Kahire 1328.
6- İbn Hacer, Tehzibut-Tehzib, VI, 162-163.
7- Sezgin, CAS (Ar.). 11/3.
8- Ömer Ferrûh, Târîhu’l-edebi’l-‘Arabî, I, 313, 384, 414-417, 518, 555-556.
9- Yâsîn el-Eyyûbî. Mu’cemü’ş-şi’arâ, Beyrut 1982.
10- R. Blachere. Târthu’l-edebi’l-‘Arabi (trc. ibrahim Kılânî), Dımaşk 1404/1984
TDV İslâm Ansiklopedisi