COURNAND, Andre (1895 – 19 Şubat 1988 Massachusetts)
Fransız asıllı ABD’li hekim. Kalp kateterizasyonu yöntemi ve dolaşım sistemi hastalıkları üzerine yaptığı araştırmalarıyla Nobel Tıp ve Fizyoloji Ödülü’nü kazanmıştır.
Andre Frederic Cournand 24 Eylül 1895’te Paris’te doğdu. 1913’te Sorbonne’dan kimya ve fizik diplomaları, bir yıl sonra da ‘ ’yoloji diploması aldı. 1914’te tıp öğrenimine başlayan Cournand, I. Dünya Savaşı çıkınca öğrenimine ara vererek orduya katıldı. 1915-1919 arasında gösterdiği üstün başarılarından dolayı “Cröix de Guerre” ile ödüllendirildi. Savaşın sonunda, tıp öğrenimine devam ederek, 1930’da Paris Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. Aynı yıl ABD’ye giden, 1933 y. a değin de New York’ta Columbia Üniversitesi’ne bağlı Bellevue Hastanesi’nde asistanlık yapan Cournand, bu dönemde tanıştığı D.W. Richards ile uzun yıllar işbirliği yaparak kalp ve göğüs hastalıkları üzerine araştırmalar yaptı. 1933’ten başlayarak 24 yıl süreyle Bellevue’de göğüs-kalp servisinde araştırma laboratuvarınm yöneticiliğini üstlendi. 1941’de ABD vatandaşlığına geçti. 1945’te yardımcı profesör, 1951’de de profesörlüğe getirildi. 1956’da Washington’da Ulusal Sağlık Enstitüsü kalp-damar araştırmaları bölümünün başına getirildi. Aynı yıl, Cournand ve Richards, Forssmann’m geliştirdiği kalp kateterizasyonu yöntemine katkılarından dolayı, Nobel Tip ve Fizyoloji Ödülü’nü Forssmann ile paylaştılar.
Cournand’m en önemli araştırması kalp kateterizasyonu ve dolaşım sistemi hastalıkları üzerindedir. 1929’da W.Forssmann Almanya’da kendi üzerinde yaptığı denemelerle uzun, ince bir tüple bir toplardamar aracılığıyla kalbe ulaşılabiimenin olanaklılığını göstermişti. 1936’da Columbia Üniversitesi’nde Richards ile aynı tür çalışmayı hayvanlar üzerinde denemeye başlayan Cournand, 1941’e değin gerekli olan ölçümleri (kan basıncı, kan hacmi vb.) yapamadığı için kateter yönteminden ancak kandaki oksijen miktarını ölçmekte yararlanabiliyordu. Daha sonra bu yöntemi insanlar üzerinde denemeye girişti. Ne w York Universitesi’nde H.A.Ranges ile başlattığı çalışmalar sonucunda ince bir plastik tüp ile sağ koldan girerek toplardamar sistemi içinde kalbe doğru ilerleyip hastanın sağ kulakçığı, sağ karıncığı ya da akciğer atardamarına girmeyi başardı. Bu işlem için, genel anesteziye başvurmaya gerek yoktu; kateterin giriş bölgesinin lokal olarak uyuşturulması yetiyordu. Ayrıca kateter tüplerinin X-ışmıyla da izlenebilecek denli opak olması, yumuşak malzemeden yapılması nedeniyle de kalbe girişte tehlikelere yol açmaması üstün yönleriydi. Çift çeperli olarak tasarlanan tüpler aynı anda iki kalp bölümünde ve büyük damarlarda basıncın ölçülebilmesine elverişliydi.
Cournand, yetkinleştirdiği kateter teknikleriyle kalp ve dolaşım hastalıklarında tıbba güçlü bir tanı yöntemi kazandırmıştır.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi