DEBIERNE, Andre Louis (1874-1949)
Fransız kimyacı. Marie Curie ile birlikte çalışarak radyumu metal halinde elde etmiş, aktinyum elementini bulmuştur.
14 Temmuz 1874’te Paris’te doğdu. 31 Ağustos 1949’da aynı kentte öldü. 1890’da Paris’teki Fizik ve Kimya Okulu’nda kimya öğrenimine başladı; Pierre Curie’nin derslerini izledikten kısa süre sonra ilgisini radyokimyaya yöneltti. Öğrenimini bitirince Marie Curie’nin araştırma laboratuvarında asistan olan, 1912’den 1944’e değin Fizik ve Kimya Okulu’nda profesörlükgörevini sürdüren Debierne, Marie Curie’ nin ölümü üzerine 1935’te Radyum Enstitüsü’nün başkanlığını da üstlendi.
Debierne’in radyokimya alanındaki ilk çalışması, Marie Curie ile birlikte, bir uranyum filizi olan ve uranyumun dışında radyoaktif elementler içerdiği anlaşılan pekblendi ayrıştırmak olmuştu. Uzun çalışmalar sonucunda, uranyum oksit yapısındaki iki ton pekblend filizinden iki kilo kadar radyum klorür elde edildi. Pierre Curie bu bileşiğin radyoaktif ışıma özelliklerini incelerken, Marie Curie de bileşikten polonyum ve radyumu metal halinde ayırmaya ve radyumun atom ağırlığını saptamaya çalışıyordu. Bu çalışmalar sırasında Debierne, 1899’da, üç radyoaktif seriden biri olan aktinyum elementini buldu. 1903’te, aktinyumun radyoaktif bozunmasından oluşan ürünleri tanımladı. 1910’da da gene Marie Curie ile birlikte, radyum klorürün elektroliziyle radyum elementini metal halinde elde etmeyi başardılar. Özellikle radyoaktif maddelerin atom ağırlıklarının saptanmasında başarılı olan Debierne, yaşamının son yıllarında, atmosferde başlatılan nükleer denemelerin meteorolojik etkilerini araştırdı.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi