Constantinopolis ’in (İstanbul) Kuruluşu
Bizans kenti IO 660’da Megaralı göçmenler tarafından kurulmuş, adını Trak kökenli koloni kurucusu Oikist Byzas’dan almıştı. Kent, IS 73 ’te Roma imparatoru Vespasianustarafından Trakya eyaletine katılmış, 193’te ise Septimus Severus’un buyruğuyla yağmalanmış, surları yıkılmış, önemsiz bir köy durumuna düşmüştü. Constantinus, Licinius’ü yendikten sonra yeni bir başkent aramaya başladı. Başkent Roma’nm yeri, özellikle stratejik açıdan genişleyen imparatorluk için yetersiz kalıyordu. Constantinus askeri ve ticari açıdan en uygun yer olarak Bizans’ı seçti. Önemli ticaret ve ulaşım yollarının kesiştiği bir yerde olan Bizans, imparatorluğun düşmanlarına karşı da savunulması kolay bir konumdaydı.
Kentte, yapım çalışmaları 324’te başladı. Burada yerleşimi özendirmek için, saray yapacak soylulara Anadolu’da toprak verileceği ilan edildi. Büyük bir senato binasıyla imparatorluk sarayı yapıldı. Marmara’dan Haliç’e kadar uzanan kıyı surlarla çevrildi. Kent, hem Hıristiyan kiliseleriyle, hem çok tanrılı dinlerin heykelleriyle süslendi. Yeni başkent 11 Mayıs 330’da kutsandıktan sonra büyük törenlerle açıldı. Eski Bizans’ın dört katı büyüklüğüne ulaşan kentin 4. yy’daki nüfusu yaklaşık 200.000 kişiydi. Kent, Roma’daki belediye örgütüne göre düzenlenmiş, ikisi surların dışında kalan on dört bölgeye ayrılmıştı
Yeni başkente Roma Nova (Yeni Roma) adı verildi. Constantinus’un ölümünden sonra onun anısına Constantinopolis olarak anıldı. Constantinopolis’in kuruluşu Roma kentinin siyasi önemini azalttı. Constantinopolis’in ikinci başkent olması Roma Imparatorluğu’nun ikiye bölünüşünü hızlandıran etmenlerden biri oldu.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi