COOLEY, Denton A. (1920)
ABDTi cerrah. Kalp, damar cerrahisi ve açık kalp ameliyatlarıyla ünlüdür.
22 Ağustos 1920’de Texas Eyaleti’nin Houston kentinde doğdu. 1941’de Texas Universitesi’nden mezun olduktan sonra, 1941-1944 arasında Johns Hopkins Universitesi’nde tıp okudu. 1944-1945 arasında çocuklarda doğuştan gelen dolaşım bozukluklarını ameliyatla gideren ünlü cerrah Alfred Blalock ile çalıştı. 1946-1948 arasında askerliğini Avusturya’da yapan Cooley 1950’de Johns Hopkins’den ayrıldı ve Londra’ya giderek ilk açık kalp ameliyatını yaptı. 1951’de Texas’da Baylor Üniversitesi’ne girerek, 1962’den 1969’a değin cerrahi profesörü olarak çalıştı. Halen Texas Kalp Enstitüsü’nde cerrahi şefi, Texas Çocuk Hastanesi ve Houston’daki Texas Tıp Fakültesinde de cerrahi profesörlüğü yapmaktadır.
Cooley kalp damar cerrahisine büyük yenilikler getirerek, daha önceleri yapılamayan ameliyatları yeni tekniklerle başardı. 1969’da insanayapaykalp takan ilk cerrah oldu. 1955’te açık kalp ameliyatlarında uzmanlaşarak özellikle doğuştan kalp anomalisi olan çocuklar üzerinde çalıştı. Cooley ve grubu günde 25-30 olmak üzere 1983’e değin yaklaşık 50.000’nin üzerinde açık kalp ameliyatı gerçekleştirdiler. Cooley damar tıkanıklıklarını gidermek amacıyla yapılan koroner “by-pass” ameliyatlarında, koroner hastalıklarını ve çocuklarda doğuştan kalp anomalilerini düzeltmek için yapılan ameliyatlarda başarılı oldu.
800’ü aşkın bilimsel makale ve birçok kitap yayımlamış, elliye yakın ödül almış olan Cooley, akademik ve cerrahi çalışmalarının yanı sıra, Texas Tıp Merkezi’ndeki Kalp Enstitüsü’nün dünya çapında bir kurum haline gelmesinde de önemli rol oynamıştır.
* YAPITLAR (başlıca): Surgical Treatment of Congenital Heart Disease, 1966, (Doğuştan Gelme Kalp Hastalıklarının Cerrahi Tedavisi); Techniques m Cardiac Surgery, 1975, (“Kalp Ameliyatları Teknikleri”); Techniqu.es in Vasatlar Surgery, 1979, (“Damar Ameliyatları Teknikleri”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi