CAVALIERI, Emilio de’ (1550-1602)
İtalyan, besteci. Dramatik müziğin ilk önemli temsilcilerindendir.
Yaklaşık 1550 yıllarında, Roma’da doğdu, 11 Mart 1602’de, aynı yerde öldü. Asil bir ailedendi. 1578’den 1584’e değin Roma’daki Santissimo Croci-fisso Kiiisesi’nin orgculuğunu yaptı. Daha sonra Floransa’ya geçti ve 1588-1596 arasında, Toskana Sarayı’nda “Sanat ve Sanatçılar Genel Denetçisi” olarak çalıştı. 1589’da Toskana Gran Dükti’nün evlilik töreni için intermezzolar besteledi.
Cavaiieri, Fioransa’da, Giovanni Bardi ve Jacopo Corsi’nin saraylarında toplanan ve kentin kültür yaşamında etkiii oian Camerata adlı bir grupta yer aidi. Bu grup, kiasik konulardaki oyunları müzikle birleştirerek eski Yunan dramını canlandırmayı amaçlıyordu. Cavaiieri, 16.yy çok-sesliliğini (polifoni) bu amaca uygun bulmayarak yeni bir müzik anlayışım (Nııove mus’ıche) geliştirmeye çalışan bu grubun önde gelen bir üyesi oimııştur. Yapıtları, özellikle İtalya’da benimsenen ve sözlere ağırlık vererek anlatımı öne çıkaran Nuove musiche aniayışmın ve tek sesli şarkı tarzının (monodi) seçkin örnekleridir. Bu tarzdaki yapıtlarda, çoğu kez, yeni gelişmekte oian sürekli bas doğaçlama akoriarla şarkıcıya eşlik eder. Böylece, ilk operalarda da benimsenmiş olan betimleyici, anlatımcı bir tarz, stilo rappreserıtativo ortaya çıkmıştır.
Cavaiıeri’nin en önemli yapıtı La Rappresentazi-one di anıma e dı corpo’dm (“Ruhun ve Bedenin Betimlenmesi”). Uzun süre, müzik tarihçileri tarafından ilk oratoryo olduğu sanılmıştır. Aslında üç perdelik müzikli bir dinsel dram niteliğindedir ve daha çok, bir opera sayılmalıdır. İlk kez, Şubat 1600’de sahnelenen yapıtta, Zaman, Yaşam, Dünya, Haz, Akıl, Ruh ve Beden gibi soyut alegorik karakterler temsil ediiir. Bunlar, monodik tarza uygun olarak, kısa resitatifler halinde konuşur. Kutsal ve lanetlenmiş ruhları temsil eden koro bölümleri, belirgin bir karşıtlık içindedir. Yapıtın bütünü, Karşı-Reformasyon’un amaçiarma uygun oiarak, ahlaksal ve öğretici niteliktedir. Uç bölüme ayrılmış ilk sahne yapıtı olması da, tarihsel önemini artırmaktadır.
Cavalieri’nin bilinen öbür yapıtlarında da, benzer üslup özeiiikieri görülür. Müzikte dramatik anlatımın ve operanın gelişiminde önemli rol oynamış bestecilerden biridir.
• YAPITLAR (başlıca): IISatiro, (“Taşlama”); La Dispera-zione diFileno, (“Fileno’nun Flüznii”); Giuoco della cieca, (“Körebe”); La Rappresentazione di arıima e dt corpo, 1600,(“Ruhun ve Bedenin Betimlenmesi”); L’Ascenzione del nostro signore, (“Efendimizin Göğe Yükselişi”).
• KAYNAKLAR: D.Alaleona, Nuova musica.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi