PISANO, Giovanni (13. -14.yy)
İtalyan, heykelci. Heykelcilikte yenilikçi bir üslubun öncüsü olmuştur.
Doğum yeri ve tarihi kesin olarak bilinmiyor. 1250’ lerde Pisa’da doğduğu, 1315 dolayında Siena’da öldüğü sanılıyor. Heykelci Niccolo Pisano’nun oğludur. Babasının yanında yetişti. Adına ilk kez, babası ile yaptıkları Siena Katedrali vaiz kürsüsünün 1265 tarihli sözleşmesinde rastlanır. 1270-1275 arasında Fransa’ya gitti. Reims ve Paris’i gezdi. İtalya’ya döndükten sonra babasıyla birlikte Perugia’da Katedral Alanı’nda Büyük Çeşme’nin yapıntını üstlendi. Bu yapıttaki Fransız Gotiği etkisinin, onun üslubundan kaynaklandığı sanılmaktadır. 1285’te, Pisa yurttaşlığından Siena yurttaşlığına geçti. Aynı yıllarda Siena Katedrali’nin dış yüzünün tasarımını, heykel ve süslemelerini yaptı. Bu gösterişli süslemeler, daha sonra Orta İtalya’da gotik yapı yüzlerinin süslenmesinde bir model oluşturdu. 1297-1301 arasında Pistoia’daki Sant’Andrea Kilisesi’ne yaptığı vaiz kürsüsü Giovanni’nin en başarılı yapıtıdır. Kürsüdeki kabartmalar, Niccolo Pisano’ nun 1260’ta Pisa Katedrali Vaftizhanesi’nde yaptığı vaiz kürsüsiindekileri anımsatmakla birlikte, duygusal yoğunluk ve anlatını gücü bakımından bir doruk oluştururlar. Giovanni, bu kabartmalardaki aşırı coşkulu tutumunu daha sonraki yapıtlarında tekrarlamamış, babasının yapıtlarında da görülen gösterişli, klasik anlayışa geri dönmüştür.
G. Pisano’nun 1305’te Padova’daki Santa Maria Anunziate dell’Arena Kilisesi için yaptığı Madonna heykeli, çağdaşı olan ve aynı kilisenin fresklerini yapan Giotto’nun anıtsal üslubunun etkilerini taşır. G. Pisano babasının üslubuna köklü yenilikler getirmiştir. Yapıtlarına babasında görülmeyen bir duygusallık ve canlılık egemendir.
• YAPITLAR (başlıca): Pıza Katedrali Vaftizhanesi, dış yüz süslemeleri, 1278-1285; Siena Katedrali dış yüz heykel ve süslemeleri, 1285; Sant’Andrea Kilisesi vaiz kürsüsü, 1297-1301, Pistoia; Pisa Katedrali vaiz kürsüsü, 1302-1311; Madonna, 1305, Santa Maria Anunziate dell’Arena Kilisesi, Padova.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi