CONNOLLY, James (1868-1916)
İrlandalı siyaset adamı. İrlanda Sosyalist Cumhuriyetçi Partisi’ni kurmuştur.
5 Haziran 1868’de Ulster Eyaleti’nin Clones kasabasında doğdu, 12 Mayıs 1916’da Dublin’de öldü. İngiltere’nin işçi mahallelerinde yaşanan yoksulluktan etkilenerek, genç yaşta sosyalist oldu. Aynı zamanda koyu bir İrlanda milliyetçisi olan Connolly, düşüncelerini yaymak için mücadeleye atıldı. 1896’da, İrlanda’nın toplumsal ve ulusal kurtuluşu amacına yönelik İrlanda Sosyalist Cumhuriyetçi Partisi’ni kurdu. 1898’de partinin yayın organı Workers Republic’in sorumluluğunu üstlendi. 1903’te ABD’ye gitti ve orada kaldığı 7 yıl boyunca Industrial Workers of the World (IWW) adlı kuruluşun örgütlenme çalışmalarına katkıda bulundu.
1910’da İrlanda’ya dönen Connolly, 1912’de James Larkin’le birlikte İrlanda İşçi Partisi’ni kurdu. Partinin kuruluş çalışmaları tamamlanınca İrlanda Ulusal Taşıma İşçileri Sendikası’m örgütledi. Connolly, 1913’te, Dublinli sanayicilerin sendikalı işçilere lokavt uygulaması nedeniyle başlatılan işçi eylemlerine önderlik etti. Aynı dönemde düzensiz Yurttaş Ordusu’nun sayılı önderlerinden biri oldu.
I. Dünya Savaşı’nın başlamasının ardından, Taşıma İşçileri Sendikası’na başkan olan Connolly, barışın ancak savaşmakta olan kapitalist devletlerin yıkılmasıyla sağlanabileceğini savundu. İrlandah işçileri ittifak devletlerine karşı mücadeleye çağırdı. 24-29 Nisan 1916 tarihinde gerçekleşen Easter (Paskalya) ayaklanmasını planlayanların başında yer alan Connolly, aynı ayaklanmada yaralandı ve kısa bir süre sonra öldü.
• YAPITLAR (başlıca): Lahour in Irish History, 1910, (“İrlanda Tarihinde Emek”); The Reconquest of Ireland, 1915, (“İrlanda’nın: Yeniden Fethi”); Lahour in Ireland, 1917, (“İrlanda’da Emek”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi