CANOVA, Mahir (1914-1 Ocak 1993)
Türk tiyatro yönetmeni. Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nün yetiştirdiği ilk kuşak tiyatrocularındandır.
30 Aralık 1914’te Kavala’da doğdu. 1935’te Balıkesir Öğretmen Okulu’nu bitirdi. Kısa bir süre Eskişehir’de ilkokul öğretmenliği yaptı. 1936’da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Hindoloji ve Alman Filolojisi bölümlerinde okuduktan sonra 1937’de Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’ne girdi. 1939’da Cari Ebert’in yönettiği Gülünç Kibarlar’da sahneye çıktı. 1941’de Konservatuvar’ın Yüksek Dönem’ini bitirdi; Devlet Tiyatrosu’nun o günlerdeki çekirdeği niteliğindeki Tatbikat Sahnesi’nde Ebert’in asistanlığına ve Konservatuvar meslek dersleri öğretmenliğine atandı. 1942-1945 arasında Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nde tiyatro dersleri verdi, öğrencileriyle çeşitli oyunlar hazırladı. O günlerde Tatbikat Sahnesi’nde sahneye koyduğu Bizim Şehir’in Enstitü’de de gösterilmesini sağladı. Bu oyundan çok etkilenen öğrenciler bir gecede Bizim Köy adlı bir oyun yazıp hazırladılar, tiyatro sanatçılarına bir karşılık olarak sundular.
Canova 1950’de Ankara Radyosu’nun sanat sorumlusu oldu. 1960’a değin Mikrofonda Tiyatro,
Devamı Yarın gibi programların ve Çocuk Saati’nin oyunlarını mikrofona koydu. Devlet Tiyatrosu’nda başrejisörlüğe yükseldi. Bu arada İstanbul’da Küçük Sahne, Kent Oyuncuları gibi topluluklarda da zaman zaman konuk yönetmenlik yaptı. Anıtkabir’deki ses ve ışık gösterisi için Orhan Şaik Gökyay’ın hazırladığı metni mikrofona uyarladı ve yönetti. 1972’de sahneye koyduğu 101.oyun nedeniyle Bursa Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosu’nda kendisine bir onur plaketi verildi. Bergama kasabası da Bergama kermeslerine yaptığı katkıdan ötürü Canova’ya hemşerilik beratı verdi.
Canova 1978’de sahneye koyduğu Midas’ın Kördüğümü’nden sonra Devlet Tiyatrosu’ndan emekli oldu. 1981’de Milli Güvenlik Konseyi kontenjanından Danışma Meclisi üyeliğine seçildi. 1983’te Şen Kadmlar’ı sahnelemek üzere yeniden Devlet Tiyatrosu’na döndü. 1984’te İstanbul Sanat Festivali için Lysistrata oyununu hazırlamakla görevlendirildi.
Canova 1939’dan başlayarak çeşitli yabancı ülkelerde tiyatro incelemelerinde bulunmuş, kurslara katılmıştır. Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nde 1950-1974 arasında başkanlık, 1941’den 1978’e değin de sürekli meslek öğretmenliği yapmıştır. Devlet Tiyatrosu’nda, kendisini izleyen kuşaklardaki hemen bütün oyuncuların öğretmeni olan Canova böylece, sahneye koyduğu oyunlardan başka eğitim alanında da Türk tiyatrosuna önemli bir katkıda bulunmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Oynadığı oyunlar: Gülünç Kibarlar, 1939; Julius Caesar, 1942; Euripides, 1944; Faust,1946; Şamdana, 1948; Size Öyle Geliyorsa Öyledir, 1948; Antigone, 1949; Yalana, 1949; Dünya Gözüyle, 1950. Yönettiği oyunlar: Küçük Şehir, 1945; Yanlışlıklar Komedyası, 1946; Köşehaşı, 1946; Köroğlu, 1948; Fatih, 1953; İstanbul Efendisi, 1962; Batak, 1972; Midas’m Kördüğümü, 1978; Şen Kadınlar, 1983.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi