CUGNOT, Joseph (1725-1804)
Fransız, mühendis. Buharla işleyen ilk karayolu taşıtını geliştirmiştir.
Nicholas Joseph Cugnot 25 Eylül 1725’te Void’ da doğdu. 2 Ekim 1804’te Paris’te öldü. Mühendis olarak girdiği Fransız ordusu için yeni bir tüfek geliştirdi. Yedi Yıl Savaşları’nda Avusturya ordusunda hizmet ettikten sonra, 1763’te eğitim subayı olarak Paris’e döndü. Savaş deneyimlerinden kaynaklanan kitaplar yazdı, yeni savaş araçları geliştirmek amacıyla çalışmalar yaptı. Dönemin savaş bakanının desteğiyle 1770’te saatte yaklaşık 3900 m hız yapabilen buharla işleyen dört kişilik bir otomobil yapmayı başardı. Otomobilden çok bugünkü kamyonların ilk örneği sayılabilecek bu taşıtı daha da geliştirerek, 1771’de “Cugnot yük arabası” diye anılan daha büyük bir modeli gerçekleştirdi.
Cugnot’nun yapmış olduğu yük arabası 3 tekerlekliydi; öndeki tekerlek hem yönlendirme hem de çekme işlevini görüyordu. Taşıtın önünde iki silindirli motoru çalıştıran bir buhar kazanı vardı. Bu kazanın geliştirilmesinde Cugnot Fransız fizikçi Deniş Papin’ in kuramsal tanımlamasından esinlenmişti. Piston ve silindirleriyle buhar kazanı bakırdan yapılan taşıt saatte yaklaşık 3 km hız yapabiliyordu; ancak, yedek su ve yakıt sağlayabilecek bir donanımı olmadığından pratik değildi. Araç izleyicilere binek otomobili olarak sunulmuştu; gerçek amaç ise top ve savaş gereçleri taşıyacak daha büyük bir taşıtın geliştirilme-siydi. Söz konusu taşıt daha sonra gerçekleştirildiyse de projeyi destekleyen savaş bakanının görevden ayrılması nedeniyle denenmeden Paris’te Conservatoire National des Arts et Metiers’ye konuldu.
Cugnot, buhardan geniş ölçüde yararlanabilmeyi sağlayan teknolojinin geliştirilmesinden bir yüzyıl sonra pistonların alternatif hareketini döner harekete çevirmeyi başarmış, buharın çekici güç olarak kullanılabileceğini kanıtlamıştır, ilk örneklerini ürettiği otomobilin pratik bir taşıt aracı olarak geliştirilmesi ise bir yüzyıl sonra gerçekleşecekti.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi