Robert Wilhelm BUNSEN (1811-1899)
Alman kimya ve fizik bilgini olan Bunsen, kimyasal tayf çözümlemesinin öncülerinden ve 19. yüzyılın en önemli deneysel kimyacılarından biriydi.
Doğum tarihi 31 Mart 1811'de Göttingen'de olan ve ölümü 16 Ağustos 1899'da Heidelberg'de gerçekleşen bu bilim insanı, Göttingen Üniversitesi'nde fizik, kimya, mineraloji ve matematik okudu. Nemölçerlere ilişkin teziyle 1831'de fizik-kimya dalında doktora derecesi aldı. Paris, Berlin ve Viyana'daki laboratuvarları ziyaret ettikten ve ünlü kimyacılarla tanıştıktan sonra 1835'te Göttingen Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak göreve başladı. Kassel'deki Politeknik Okulu'nda 1836 ile 1838 yılları arasında ders verdi ve 1838'den 1857'ye kadar Marburg Üniversitesi'nde kimya profesörü olarak görev yaptı.
.png)
1857 yılında Heidelberg Üniversitesi'nde Gmelin'den boşalan kimya profesörlüğünü üstlendi ve 1889 yılına kadar bu görevi sürdürdü. Burada kurduğu deneysel kimya laboratuvarında birçok değerli kimyacı yetişmesine ön ayak oldu. Tüm hayatını laboratuvar çalışmalarına ve öğrencilere adayarak evlenmedi.
Robert Wilhelm Bunsen, 1858'de Londra'daki Royal Society'nin, 1882'de ise Fransız Bilimler Akademisi'nin yabancı üyeliklerine seçildi. Ayrıca, 1860'ta Royal Society'nin Copley madalyasını, 1877'de de Kirchhoff ile birlikte ilk Davy madalyasını aldı.
İlk çalışmalarında arseniğin organik bileşiklerini inceleyen Bunsen, 1837'deki bir deney sırasında kakodil siyanür patlamasında sağ gözünü kaybetti. Üstelik, altı yıl boyunca bu araştırmalar sırasında arsenik zehirlenmesinden az daha ölüyordu. Ancak, C4 H12 As2 formülündeki kakodilin yapısını tanımlayarak ve sönmüş demir oksidin arsenik zehirlenmelerinde panzehir olarak kullanılabileceğini göstererek bu süreci sonuçlandırdı. Organik kimya alanında daha fazla çalışmadıktan sonra.
İnorganik kimya alanındaki deneysel çalışmaların öncülerinden biri olan Bunsen, kimyasal analizler için gerekli araç ve yöntemlerin çoğunu kendisi tasarladı. Faraday'ın kullandığı aygıtı geliştirerek icat ettiği Bunsen beki, günümüzde hala kimya laboratuvarlarının temel araçlarından biridir. 1841'de, o dönemde kullanılan platinli pilin yerine çinko-karbonlu bir pil geliştirdi. Ayrıca, 1845'te dökme demir üretim yöntemini geliştirmekle görevlendirildi ve bu çalışmaları sonucunda gaz analizi konusunda yoğun araştırmalar yaptı.
Bunsen, öğrencisi Roscoe ile birlikte yaptığı ortak çalışmalarla fotokimyanın temellerini attı. Bu çalışmalarda, ışığın kimyasal tepkimeler üzerindeki etkilerini incelemek için hidrojen ve klor gazlarının ışık etkisiyle birleşme tepkimesini seçti. Tepkime sonucu oluşan hidroklorik asit miktarının, katalizör rolü oynayan ışığın şiddetine ve süresine bağlı olduğunu gösterdi. Ancak, Bunsen'in kimyaya en büyük katkısı, Kirchhoff ile birlikte yaptığı tayf analizi çalışmalarıdır. İki araştırmacı, Bunsen beki ile Fraunhofer’in tasarladığı bir aygıtı birleştirerek ilk spektroskopu (tayfölçeri) geliştirdi ve bu yöntemle elementlerin nicel analizini başardılar. Bu yöntemde, birden fazla element karışımı Bunsen bekinin aleviyle buharlaştırılır ve her elementin kendine özgü ışığı bir prizmadan geçirilerek renk tayfı incelenir. Tayfta belirli renklerin olup olmaması, incelenen örnekte hangi elementlerin bulunduğunu gösterdiğinden güvenilir bir analiz yöntemidir ve Bunsen, rubidyum, sezyum gibi elementlerin varlığını bu yöntemle tanımlamıştır.
Bazı Çalışmaları:
"Gasometrische Methoden" (1857) - Gazölçümü Yöntemleri
"Photochemical Researches" (H.E. Roscoe ile, 1858) - Fotokimya Araştırmaları
"Chemische Analyse durch Spectralbeobachtungen" (G. Kirchhoff ile, 1860) - Tayf Gözlemleriyle Kimyasal Analiz
"Flammenreaktionen" (1866) - Alev Tepkimeleri
"Gesammelte Abhandlungen" (W. Ostwald ve E. Bodenstein (der.), ö.s., 3 cilt, 1905) - Toplu Araştırmalar