CAMPIN, Robert (1378-1444)
Flaman, ressam. Flaman resim geleneğinin ilk uygulayıcılarındandır.
Fransa’da, Valenciennes’de doğdu, 26 Nisan 1444’te Tournai’de öldü. Gençlik dönemi ve öğrenimi ile ilgili hiçbir bilgi yoktur. 1406’da Tournai kentinde lonca dışı bağımsız bir ressam olarak çalışmaya başladığı bilinmektedir. 1410’da Tournai kenti hemşeriliğine kabul edildi. Bu sıralarda açtığı atölyede, aralarında Jacques Daret ve Rogier de la Pasture’ün de bulunduğu pek çok öğrenci yetiştirdi. 1423’te ressamlar loncasının başına getirildi. Zanaatkarların isyanına katılarak bir süre belediye meclisi üyeliği yaptığı için mahkûm edildi. Evli olmasına karşın genç bir kadınla ilişki kurduğu için de ayrıca cezalandırıldı.
Robert Campin’in, yıllar boyu Flemalle Ustası (Maitre de Flemalle) olarak bilinen ressamla aynı kişi olduğu konusunda, bugün artık hiçbir kuşku kalmamıştır. Flemalle Ustası adı, Frankfurt’taki Stâdel Sanat Enstitüsü’nde bulunan ve Flemalle-les-Liege dolaylarındaki hayali bir manastırdan geldiği varsayılan 4 panolu bir resimden kaynaklanmaktadır. Robert Campin ayrıca Merode mihrap resminden ötürü Merode Ustası (Maitre de Merode) olarak da bilinir.
Robert Campin’in kişiliği ve resimleri çok büyük tartışmalara neden olmuştur. 19. yy’m sonuna değin Weyden’e ait olduğu kabul edilen bu resimler, daha sonra Jacques Daret gibi daha önemsiz bir ressama yakıştırılmıştır. Ancak, 1909’dan sonra bu resimlerin Campin’e ait olduğu sanat tarihçilerinin çoğunluğunca kabul edilmiştir.
Campin, Flaman resim geleneğinin ilk uygulayı-cılarındandır. Uluslararası Gotik’in, gerçek yaşamı ve nesneleri daha şiirsel ve gerçekçi bir biçimde temsil eden bir üsluba dönüştürülmesinde etkili olmuştur. Dramatik bir gerçekçilik, açılandırılarak işlenmiş biçimler, çarpıcı bir etki kaygısı, birbiri üstüne yığılan ağır kumaş kıvrımlarının kullanılışı ve iç mekânın en ince ayrıntılara dek işlenmesi, onun üslubunun belli-başlı özellikleridir. Figürleri ise, uzun yüzleri, geniş tutulmuş gözkapaklan, küçük ve yuvarlak çeneleri, ince dudakları ve tıknaz yapılarıyla belirgindir. Bu özellikleri göz önünde tutulunca Campin’in üslubu hem etkilediği, hem de etkilendiği Van Eyck’ınkine göre daha arkaik, kaba ve katıdır.
Campin gerçek dünyayı, cennetin bir aynası olarak görür, onu mistik ve dinsel edebiyattan aldığı simgelerle anlatır. Bu nedenle resimleri masalsı bir hava taşır. Werl mihrap resminde ve Haleli Meryem ve Azizler’de Campin’in Kuzey resminde daha önce bulunmayan heykeli andıran bir hacimselliğe ulaştığı izlenir. Bu tür yapıtlarındaki kompozisyon anlayışı, Weyden’i ve Flaman resim geleneğini uzun süre etkilemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Bakire’nin Evlenmesi, 1420’ler, Prado, Madrid; Çobanların Bağlılık Sunuşu, 1420’ler, Güzel Sanatlar Müzesi, Dijon/Fransa; Madonna, 1420’ler, Hermitaj, Leningrad; Merode mihrap resmi, 1425-1428, Metropolitan Sanat Müzesi, New York; Haleli Meryem ve Azizler, 1430-1435, Aix-an Provance Müzesi, Fransa; Kutsal Üçlü, 1430-1435, Stâdel Sanat Enstitüsü, Frankfurt; Erkek Portresi, 1430-1435; Kadın Portresi, 1430-1435; İsa’nın Çarmıha Gerilmesi, 1435-1440.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi