PIUS VI (1717-1799)
İtalyan, papa. Fransa Devrimi’nin ve Aydınlanma hareketinin Papalık üstündeki olumsuz etkilerine karşı mücadele etmiştir.
25 Aralık 1717’de İtalya’da Cesena’da doğdu, 29 Ağustos 1799’da Fransa’da Valence’ta öldü. Asıl adı Giannangelo Braschi’dir. Hukuk öğrenimi gördükten sonra 1775’e değin kardinal Antonio Ruffo’nun sekreterliğini yaptı. Daha sonra papa XIV. Benedictus tarafından Roma’daki San Pietro Kilisesi’nin kurul üyeliğine atandı ve papanın özel sekreteri oldu. 1758’ de papaz, 1766’da da Papalık Meclisi’nin haznedarı yapıldı. Nisan 1773’te kardinal oldu. Şubat 1775’te VI. Pius adıyla papalığa seçildi.
VI. Pius papalığa seçildiği sırada Katolik Kilisesi neredeyse tüm gücünü ve etkinliğini yitirmiş durumdaydı. Kiliseyi bu durumdan kurtaracak ruhani ve kurumsal reformlar yapmak gerekiyordu. Öte yandan Katolikdin düzeni ve papa,Aydmlanmacı düşünürlerin yoğun eleştirilerine hedef oluyordu. Papalık’m geleneksel müttefikleri olan birçok Katolik Avrupalı yönetici ise bu sorunlara karşı ilgisiz kalıyor, hatta Aydınlanma Despotizmi’nin ilkeleri çerçevesinde başlattıkları yönetsel reformlar kapsamında ulusal kiliselerinin içişlerine karışarak Papalık’ın etkisini zayıflatmaya çalışıyorlardı.
Bu tür uygulamaların başını çeken Avusturya ve Kutsal Roma-Germen İmparatoru Il.Joseph, 1781’de Katolikler’le Katolik olmayanlara eşit haklar tanıdı; birtakım manastırları kapattı; tanrıbilim eğitimini devletin denetimi altına soktu ve 1782’de kilise mallarına el koyarak din görevlilerini devletin maaşlı
memurları durumuna getirdi. VI. Pius onu bu uygulamalarından vazgeçirmek için 1782’de Viyana’ya gittiyse de bu girişiminden hiçbir sonuç elde edemedi.
Öte yandan 1789 Fransız Devrimi’nin ardından yeni yönetim kilisenin mal varlığına el koymuş ve papazları devletin maaşlı memurları durumuna getirmişti. İlk başta bu uygulamalara tepkisini belli etmeyen VI. Pius, Fransız kilise görevlilerinin yeni anayasaya bağlılık yemini etmek zorunda bırakılmaları üzerine Mart 1791’de bu uygulamayı ve Fransız Devrimi’ni mahkûm ettiğini açıklayarak Fransa’ya karşı açıkça cephe aldı. Avusturya ordularını yenen Napoleon Bonaparte komutasındaki Fransız birliklerinin 1796’da Papalık Devletleri topraklarını istila etmesi üzerine, 1797’de imzalamak zorunda kaldığı Torentino Antlaşması’yla Romagna, Bologna ve Ferrare’yi Fransa’ya bıraktı. Şubat 1798’de ise, Napo-leon’un elçi olarak Roma’ya yolladığı kardeşi Joseph Bonaparte’m yardımcılarından birinin öldürülmesini gerekçe gösteren Fransız birlikleri, Roma’yı işgal ederek Roma Cumhuriyeti’ni ilan ettiler. Tutsak alınan
VI. Pius bir yıldan fazla bir süre çeşitli Italyan kentlerinde tutuklu kaldıktan sonra Fransa’ya götürüldü. Orada hapsedildiği Valence Kalesi’nde öldü.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi