CUNNINGHAM, William (1849-1919)
İngiliz iktisat tarihçisi. İktisat tarihini akademik bir dal olarak kurmaya çalışanların ilkidir.
29 Aralık 1849’da Edinburgh’da doğdu. 10 Haziran 1919’da Cambridge’de öldü. Katolik bir rahibin oğludur. Edinburgh Üniversitesi’nde felsefe öğrenimi gördü. 1868’de Tübingen’e gitti. Burada dinsel konulardaki görüşleri değişti, Anglikan Kilisesi’nin öğretilerini benimsedi. Bu değişiklik Cunningham’m milliyetçilik konusundaki görüşlerini de etkiledi, milli bir devlet anlayışını benimsedi.
Cunningham, daha sonra İngiltere’ye döndü, Cambridge Üniversitesi Trinity College’da gördüğü din ve felsefe öğrenimini 1873’te tamamladı. 1874’te Anglikan Kilisesi rahipliğine kabul edildi. Aynı yıl Cambridge Üniversitesi tarih okutmanlığına atandı. 1884’te iktisat tarihi dersleri vermeye başladı.
Cunnigham, Cambridge’de iktisat tarihini akademik bir dal olarak kurmaya çalıştı ama bu çabaları A.Marshall tarafından sınırlandı. Bunun üzerine üniversiteden ayrılan Cunningham, Trinity College üyeliğine seçildi. 1891’de Londra Üniversitesi King’s College’da ekonomi-politik profesörlüğüne atandı, 1897’de bu görevinden ayrıldı. 1899’da William J.Ashley’in çağrılısı olarak Harvard Üniversitesi’ne gitti; Ashley’le birlikte, Orta Çağ iktisat dersleri verdi. Ingiltere’ye döndü ve bir süre Trinity College’ da çalışmalarını sürdürdükten sonra 1906’da emekliye ayrıldı. 1880-1908 arasında birçok kilisede rahiplik yapan Cunningham, 1908’de Ely papazlığına atandı, ölümüne kadar bu görevde kaldı.
Cunningham, tarih okutmanlığı yaparken, iktisat tarihini bir ders olarak vermeyi amaçlıyordu. Böyle bir ders için kaynak olarak kullanabileceği bir kitabın olmaması onu The Grovoth of English Industry and Commerce (“İngiliz Sanayi ve Ticaretinin Gelişimi”) adlı kitabını yazmaya yöneltti. Daha sonraki eklemelerle üç cilde ulaşan kitap, İngiltere’nin iktisat tarihini sistemli bir biçimde inceleyen ilk yapıtlardan biridir.
Cunningham İngiltere’nin milli bir devlet olmasını, 16. ve 18. yy’larda uygulanan merkantilist politikalara bağlamış, bu düşüncesiyle deMarshallve Rogers gibi döneminin klasik iktisatçılarıyla ters düşmüştür. Merkantilizme olan hayranlığı nedeniyle bu konuda geniş kapsamlı birçok araştırma yapmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): The Growth of English Industry and Commerce, 1882, (“İngiliz Sanayi ve Ticaretinin Gelişimi”). Christian Opinion on Usury, 1884, (“ Hıristi-yanlık’ın Tefecilik Konusundaki Düşüncesi”); Politics and Economics: An Essay on The Nature of the Principles of Political Economy, 1885, (“Siyaset ve Ekonomi: Ekonomi Politiğin İlkeleri Üzerine Bir Deneme”); The Rise and Decline of Free Trade Movement, 1904, (“Serbest Ticaret Hareketinin Yükselişi ve Düşüşü”); The Progress of Capitalism in England, 1916, (“İngiltere’de Kapitalizmin Gelişimi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi