Barok Resim
Batı resim sanatının yaklaşık 17.yy in başı ile 18.yyin ortalan arasında kalan zaman dilimi, Barok anlayışın biçimlenip geliştiği dönemdir. Ancak bu dönemde Gerçekçilik ’e (Realizm) ve Klasikçilik’e dayanan anlayışlar da, az da olsa, varlıklannı sürdürmüşlerdir. Bu akımlann temsilcileri olan Caravaggio ve Anibale Carraca, sanatlanmn aynı zamanda içerdiği barok özelliklerden ötürü, bu üslubun da hazırlayıalan sayılırlar.
Barok resim, temelde, Michelangelo, Raffaello ve Titian gibi Yüksek Rönesans ustalannm son dönem yapıttan ile Maniyeristler’in kişisel üslup fantezilerinin, aşınlıklardan arındırılarak bütünleştirilmesine dayanır. Barok resmin başlıca özellikleri şunlardır:
– Tek bir konu, düşünce ya da motifin etkili bir biçimde sunulması için, biçimlerin gerekli hiyerarşik bir düzende verilmesi ve aynntınm ayıklanması;
-Dinamik mekân anlayışı ile bütünleştirilmiş figür kavramı;
-Resim mekâmnın ya da olayın yer aldığı sahnenin yakın bir bakış açısından verilmesi ve bundan ötürü resim mekânındaki yanılsamaya dayanan derinlik duygusunun artması;
-Sonsuzluk ve sınırsızlık duygusunu uyandırmak için resmin, çerçeve dışında da devam ediyormuş izlenimi uyandırması ve kompozisyonun resmin köşelerini birleştiren çaprazlar üstüne ya da aşırt bir ritmik yapıya dayandırılarak X ve S biçimleri oluşturacak bir düzende kurulması;
-Anıtsal biçim anlayışı ile süslemeci bir yaklaşımın bağdaştırılması;
– Boya ve doku özelliklerinin, yanılsama duygusunu ve psikolojik anlatımı güçlendirmek amacıyla kullamlması.
Barok resim İtalya’da G.Renf, P.da Cortana, Guercirıo (1591-1666), Giovanni Caracciolo (ykş.1570-1637), Andrea Pozzo (1642-1709), Bemardo Strozsi (1581-1644), Domenico Fetti (ykş. 1589-1624), Prancesca Maffei (ykş. 1600-1660), Savatore Rosa (1615-1673), Luca Giordano (1634-1705), Alessarıdra Magnasco (1667-1749), Giovanni Battista Piezetta, G. Tiepolo gibi sanatçıların yapıtlarında anlatım bulmuştur. İspanya’da ise özgün temsilcisiJuan de Valdes Leal’dir (1622-1690), Zurbaran, Velasquez ve Murillo gibi Caravaggio geleneğini sürdüren büyük ustalar genelde kendi gerçekçi çizgilerini korumuş, Barok ’tan ancak bazı özellikler almışlardır. Belçika ve Hollanda’da bir yanda Rubens ve öğrencileri Van Dyck, Jacop Jordaerıs, öte yanda ise F.Hals, Rembrandt, Vermeel farklı uygulamalar gerçekleştirmişlerdir. Genellikle Klasikçi üslubun egemen olduğu Fransa’da ise ünlü adların birçoğu Barok’la ancak sınırlı bir ilişki kurmuşlardır. Bu ülkede yalnızca George de laTour ve Eustache le Sueur’ün (1616-1655) resimleri barok bir niteliğe sahiptir. Temelde Karşı Reformasyon ile bütünleşen Barok’un, Avrupa’nın bu kesimleri dışında kalan Protestan ülkelerin sanatı üstündeki etkisi sınırlı olmuştur.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi