RIENZO, Cola Di (1313-1354)
Romalı önder. Soylulara karşı başlattığı ayaklanmayla iktidarı ele geçirmiş ve keyfi bir yönetim kurmuştur.
Roma’da doğdu, 8 Ekim 1354’te aynı kentte öldü. Bir hancının oğluydu. Çocukluğu Anagni’de geçti. Yirmi yaşında noter olarak Roma’ya döndü. Papalık 1309’da soylu ailelere karşı giriştiği iktidar mücadelesi sonucunda Roma’yı terkederek Fransa’da Avignon’a yerleşmişti. Rienzo 1343’de papa Vl.Clemens’i soyluların iktidarına son vermek üzere Roma’ya geri çağırmak göreviyle Avignon’a gitti. 1344’te papanın desteğini sağlayarak geri döndü ve soylulara karşı bir halk ayaklanmasının hazırlıklarına girişti. Mayıs 1347’de başlattığı ayaklanmayla soylu senatörleri Roma’dan sürdü ve cumhuriyeti yeniden kurdu. Vergi sisteminde, hukuki ve siyasi yapıda halkın lehine reformlar yaptı. Halkın kurtarıcısı unvanını alan Rienzo, Roma’yı diktatörce yönetmeye başladı.
Eski Roma’yı yeniden diriltmek ve İtalya’yı birleştirmek amacıyla İtalya’daki kentlere birleşme çağrısında bulundu. 25 kentin ulusal bir meclis kurmayı kabul etmesiyle yetinmeyerek imparatorluk kurmayı amaçlayan Rienzo, bir süre sonra keyfi yönetimiyle papanın ve halkın desteğini yitirdi. Bu durumdan yararlanan soyluların birleşerek kendisine karşı ayaklanmalarını kanlı bir biçimde bastırdı. Papanın kendisini suçlu ve dinsiz ilan etmesi ve halkın ayaklanması üzerine 15 Aralık 1347’de iktidardan çekildi.
Abruzzi’ye sürgüne gönderilen Rienzo, 1350’de Prag’a giderek Kutsal Roma-Germen İmparatoru IV.Karl’dan Roma’nın önderliğinde kiliseyi ve İtalya’yı kurtarmada kendisine yardım etmesini istedi. İsteği geri çevrilerek tutuklandı ve papaya teslim edildi. 1352’de VI. Clemens’ in ölümünden sonra papa seçilen Vl.Innocentius tarafından serbest bırakıldı. Soylulara karşı papalığı egemen kılma göreviyle senatör olarak Ağustos 13 54’te Roma’ya döndü. Keyfi yönetimini sürdürmesi üzerine çıkan ayaklanmada halk tarafından öldürüldü.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi