PRESLEY, Elvis (1935-1977)
ABD’li şarkıcı ve sinema oyuncusu. Rock and roll türü şarkılarıyla 1950’lerde özellikle ABD gençliğinin sevgilisi olmuştur.
Elvis Aaron Presley Mississippi Eyaleti’nin Tulepo kentinde doğdu, 16 Ağustos 1977’de Tennessee Eyaleti’nin Memphis kentinde öldü. Ortakçılıkla geçinen Güneyli yoksul bir ailenin çocuğuydu. Ailesi 1948’de Memphis’e yerleştikten sonra Elvis kamyon sürücülüğü yaptı, çeşitli işlerde çalıştı. Ama, radyoda dinlediği blues ve country şarkıcıları gibi olmak, profesyonel müzik yaşamına atılmak istiyordu. Kendi kendine gitar çalmayı öğrendi. Sam Phillips adlı bir plak yapımcısının ilgisini çekmeyi başardı. Elvis’in onun şirketi için yaptığı ilk plaklar, Memphis bölgesinde çok beğenildi. Menajerliğini, müzik piyasasını iyi tanıyan Colonel Tom Parker’in üstlenmesinden sonra ise ünü hızla yayılmaya başladı. 1955’te RCA Victorplak şirketi ile anlaştı. Kısa süre sonra ABD’de, İngiltere’de ve birçok başka ülkede öncelikle 13-15 yaş grubundaki gençler arasında rock and roll müziğinin “ilahı” olmuştu. Şarkıları bir yıla yakın liste başından inmiyor, konserleri hasılat rekorları kırıyordu. 1956’da çevirdiği Love Me Tender adlı filmle sinemaya girdi. 1958’de askerliğini yapmak üzere Almanya’ya (Federal Almanya Cumhuriyeti) gittiğinde yokluğu ününü büsbütün artırdı. Öyle ki, 1960’ta geri döndüğünde bu üne kendi de erişemedi. O günlerde gençlik Bob Dylan ve Beatles gibi güçlü müzikçilerin etkisine girmekteydi. Elvis Presley eski gücünü yitirmekle birlikte müzik dünyasından silinmedi. Ancak, uyuşturucu alışkanlığının da etkisiyle sağlığı giderek bozuldu ve 1977’de bir kalp krizi sonucu öldü.
Rock and roll, Elvis Presley adıyla neredeyse özdeşleşmiştir. Kaynağı, zencilerin blues farında ve gene ABD’ye özgü country türü müzikte olmakla birlikte, ritmi ve temposu daha hızlıdır. Afro-Amerikan tarzında, şiddet ve cinsel çağrışım yüklü bir dansın oluşmasına yol açmıştır. Böylelikle, özellikle 1950’lerde gençliğin öfkeli başkaldırısının sesi olmuştur. Anne babalar, Kilise ve resmi çevreler bu akıma tepki göstermişler, hatta bazı televizyon programlarında Elvis Presley’in boy çekimine izin verilmemiştir. Ancak, Presley, zenci yumuşaklığındaki sesi, çocuksu yüzü, giyimi, hareketleri ve etkileyici kişiliğiyle gençliği peşinden sürüklemiştir. Bu salgın, giderek yetişkinleri de etkilemiştir. Ününün görece azaldığı, daha yumuşak şarkılara yöneldiği dönemde bile, plakları milyonlar kazandırmayı sürdürmüş, oynadığı önemsiz sayılan filmler büyük iş yapmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Plak: Heartbreak Hotel; Blue Suede Shoes; Hound Dog; Love Me Tender; İn The Ghetto, Albüm: From Elvis In Memphis. Oynadığı Filmler: Love M e Tender, 1956; Jailhouse Rock, 1957, (Şarkıcılar Kralı): King Creole, 1958, (Gangsterlerin Pençesinde); G/ Blues, 1960, (Tatlı Nağmeler); Blue Hawaii, 1961, (Tatlı Hawai Geceleri).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi