ROUX, Emile (1853-1933) Fransız bakteriyoloji uzmanı. Pasteur’ ün çalışmalarına katılarak şarbon ve kuduz aşılarının hazırlanmasına katkıda bulunmuş, difterinin serumla tedavisini gerçekleştirmiştir.
Pierre Paul Emile Roux 17Aralık 1853’te Charente yönetim bölgesindeki Confolens’da doğdu, 3 Kasım 1933’te Paris’te öldü. Clermont-Ferrand Üniversite-si’nde başladığı tıp öğrenimini Paris Tıp Fakültesi’nde sürdürerek 1883’te doktora derecesini aldı. Daha öğrenciliği sırasında Pasteur’ün laboratuvarmda asistan olarak çalışmaya başlayan Roux, 1878’den Pasteur’ün ölümüne değin on yedi yıl boyunca bu büyük bilginin en yakın çalışma arkadaşı oldu ve 1888’de kurulan Pasteur Enstitüsü’nde önce servis şefliği ile mikrobiyoloji derslerini, 1904’ten sonra da ölünceye değin enstitünün yöneticiliğini üstlendi. Öldüğünde devlet töreniyle gömülen Roux 1913’te, Londra’daki Royal Society’nin yabancı üyeliğine seçilmiş 1917’de Copley madalyasıyla ödüllendirilmiştir.
Pasteur ile ortak çalışmalarındaki katılımı ve tek başına yürüttüğü yoğun araştırmalarıyla tıbbi bakteriyolojinin kurucuları arasında yer alan Roux, enstitünün yöneticisi olarak genç araştırmacılara sağladığı destekle de bu bilim dalının gelişmesi ve insan sağlığının korunması yolunda büyük emeği geçen bilim adamlarından biridir. 1881’den 1888’e değin Pasteur ile gerçekleştirdikleri uyumlu işbirliği ve ekip çalışması, etkisi azaltılmış virüslerin vücutta bağışıklık yaratacağını ve bu yöntemle bulaşıcı hastalıklara karşı koruyucu aşıların hazırlanabileceğini kanıtlayarak tavuk kolerası, şarbon ve kuduz aşılarının üretimiyle sonuçlanmıştı. 1888’de isviçreli bakteriyoloji uzmanı Alexandre Yersin (1863-1943) ile birlikte çalışmaya başlayan Roux, difteri basillerinin hastalık yapıcı etkisinin, bu basillerin salgıladığı zehirli bir maddeden (toksinden) ileri geldiğini kanıtladıktan sonra tüm ilgisini bu alana yöneltti ve birkaç yıl içinde en önemli buluşunu gerçekleştirdi. Behring ve Kitasato’nun, çok az miktarda basil toksini verilen kişilerin kanında bu zehirin etkisini yok edecek koruyucu bir antitoksin (panzehir) oluştuğunu açıklamaları da Roux’ya yön verdi ve 1893’te tetanosa, 1894’te de difteriye karşı koruyucu ve tedavi edici antitoksin serumlarını hazırlamasına yardımcı oldu. Atların kanında bu yöntemle difteri antitoksini oluşturup, hazırladığı at serumunu difteri tedavisinde başarıyla uygulayarak serum tedavisinin öncülüğünü yapan Roux, 1903-1906 arası bu kez Meçnikov ile birlikte insansı maymunlara frengi aşılayarak, bu hastalığın insana özgü olmadığını göstermiş ve frengi araştırmalarına yeni bir atılım kazandırmıştır.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi