RÖHM, Ernst (1887-1934) Alman, asker. Hitler’in iktidara gelmesinde önemli rol oynayan SA’nın kurucusudur.
28 Kasım 1887’de Münih’te doğdu, 30 Fiaziran 1934’te aynı kentte öldü. Bavyeraiı eski bir asker aileden geliyordu. 1906’da orduya girdi. I. Dünya Savaşı sırasında üç kaz yaralandı ve binbaşı rütbesi aldı. Savaş sonrasında Almanya’nın yenilgisini hazmedemeyen birçok terhis edilmiş asker gibi, kuruluşuna Hindenburg’un ön ayak olduğu “gönüllü müfrezeleri”ne katıldı. Cumhuriyet yönetimine büyük bir nefret duyuyor, yemden güçlü, milliyetçi Almanya’nın yaratılmasını istiyordu. 1919’da kurulan Alman İşçi Partisi’ne Hitler’den önce üye oldu. Partinin adının Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi olarak değiştirildiği 1920’de, milliyetçi görüşleri yaymak amacıyla silahlı milisler örgütlemeye başladı ve 1921’de SA’yı(Sturmabteilung-Fırtına Bölüğü) kurdu. Militanlarının giysileri nedeniyle Kahverengi Gömlekliler olarak da anılan S A aracılığıyla Nazi Partisi’nin askerler arasında güç kazanmasında önemli rol oynadı. 1922’de Göring, SA’nın komutanlığına getirildi.
Kasım 1923’te Hitler’in Münih’teki darbe girişimine katılan Rohm onunla birlikte tutuklandı. Serbest bırakıldıktan sonra partiyi yeniden örgütleyerek anayasal yollardan iktidarı ele geçirmeye karar veren Hitler’le aralarında görüş ayrılıkları çıkınca Bolivya’ya giderek yarbay rütbesiyle Bolivya ordusunun yeniden örgütlenmesine yardımcı oldu. SA’ların Naziler’in muhaliflerine karşı giriştikleri terör eylemlerinin olağanüstü boyutlara ulaştığı 1930’da, örgütün başına geçerek denetimi sağlamasını isteyen Hitler’in çağrısına uyarak Almanya’ya döndü. Nisan 1932’de Brüning hükümeti tarafından yasaklanan, ancak Haziran 1932’de başbakan olan Papen tarafmdan çalışmalarına yeniden izin verilen SA’mn üye sayısı, Hitler Ocak 1933’te iktidara geldikten sonra 2 milyonun üzerine çıkmış, Alman ordusunun iki katına ulaşmıştı.
Rohm, Hitler’in Mart’taki seçimlerin ardından diktatörlüğünü ilan etmesinden sonra “İkinci Devrim”e geçilmesini istemeye başladı. Solun ezilmesiyle birinci devrim tamamlanmış, sıra büyük sanayici ve maliyeciler, soylular, Junkerler (büyük toprak sahipleri) ve Prusyalı generallerin tasfiyesine gelmişti. Oysa ordunun ve büyük sanayicilerin desteğiyle işbaşına gelmiş olan Hitler’in ikinci devrimi desteklemesi söz konusu değildi. Röhm’ü hoşnut etmek için 1 Aralık 1933’te onu sandalyesiz bakan olarak hükümete aldı. Şubat 1934’te hükümete bir muhtıra veren Rohm, SA’nın, SS’nin (Schutzstaffel-Koruma Kıtası) ve tüm terhis edilmiş askerlerin bir Halk Ordusu içinde örgütlenerek kendisinin başkanlığını üstleneceği Savunma Bakanlı-ğı’na bağlanmasını istedi. Başta Göring ve Himmler olmak üzere parti içinden Röhm’ün tasfiyesini isteyenlere ek olarak, Alman ordusunun üst düzeyli komutanlarının baskısı Hitler’i bir seçim yapmaya zorladı. Haziran başında kendisine zorunlu dinlenme izni verilen Rohm, kimi SA komutanlarıyla birlikte Münih yakınındaki bir dinlence yeri olan Wiessee’ye gitti. 30 Haziran 1934 gecesi buraya bir baskın düzenleyen SS’ler onu ve diğer SA komutanlarını bir darbe hazırlığı içinde oldukları savıyla öldürdüler. Tarihe Uzun Bıçaklar Gecesi olarak geçen aynı gece içinde Hitler’in diğer siyasi muhalifleri de yok edildi. Röhm’ün ölümünden sonra da varlığını sürdüren SA’nın etkisi giderek azaldı.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi