PONGE, Francis (1899 – 6 Ağustos 1988)
Fransız, şair. Doğadaki varlıklarla nesneleri konu edindiği şiirlerinde ansiklopedik bilgi ile lirik bir anlatımı ustaca bağdaştırmıştır.
27 Mart 1899’da Montpellier’de doğdu. Ortaöğrenimini Avignon ve Paris’te tamamladıktan sonra Sorbonne Üniversitesi’nde edebiyat ve felsefe, Paris Üniversitesi’nde ise hukuk öğrenimi gördü. 1923’te Paris’teki Gallimard Yayınevi’nin sekreterliğini üstlendi. 1931-1937 arasında Hachette Yayınevi’nde görev aldı. 1952-1967 arasında çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği yaptı. Birçok ödülün yanı sıra 1984’te Fransız Akademisi’nin Şiir Ödülü’nü kazandı.
Ponge şiirlerinde insana ve insanın, yapmacık olduğuna inandığı duyarlığına yer vermeden, doğanın, nesnelerin saf gerçeğini yakalamaya çalışmıştır. Amacı, çiçekten çakıl taşma değin, doğadaki tüm varlık ve nesneleri bir yandan elle tutulur, gözle görülür özellikleri ile tanımlamak, bir yandan da bunların özünü yakalamak, herbirini kendi içsel değerleri içinde birer olgu olarak görmektir. En önemli yapıtlarından Le parti pris des choses’da (“Nesnelerden Yana”) bu görüşleri açık biçimde yer alır. Ponge’un şiir yoluyla evren olgusuna yaklaşma denemesi, Yeni Roman akımının temsilcilerini, özellikle A.Robbe-Grillet’yi etkilemiştir. Braque Litbographe (“Litografici Braque”), Pour un Malherbe (“Bir Malherbe İçin”), La fabrique du pre (“Çayır Fabrikası”) gibi yapıtlarında ise sanat ve sanatta yaratıcılık üzerine görüşlerini aktarmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Le parti pris des choses, 1942, (“Nesnelerden Yana”); L’oeillet, la guepe, le mimosa, 1946, (“Karanfil, Yabanarısı, Mimoza”}; Le camet du bois des pins, 1947, (“Çam Ağacının Güncesi”); Proemes, 1949; Des cristaux naturels, 1950, (“Doğal Billurlar”); La rage del’expression, 1952, (“Anlatımın Öfkesi”); Le grand recueil, 3 cilt, 1961, (“Büyük Derleme”); Pour un Malherbe, 1965, (“Bir Malherbe İçin”); Le savon, 1967, (“Sabun”); La fabrique du pre, 1971, (“Çayır Fabrikası”); L’atelier contemporain, 1977, (“Çağdaş İşlik”); Souvenirs interrompus, 1979, (“Yarım Kalmış Anılar”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi