PORTER, George (1920 – 31 Ağustos 2002, Canterbury)
İngiliz, kimyacı. Çok hızlı tepkimelerin incelenmesine yönelik çalışmalarıyla tanınır.
6 Aralık 1920’de Yorkshire’daki Stainforth’ta doğdu. Leeds Üniversitesi’nde lisans, Cambridge Üniversitesi’ne bağlı Emmanuel College’da lisansüstü öğrenim gördü ve Norrish’in öğrencisi olduğu bu okuldan 1941’de kimya dalında doktora derecesini aldı. 1949-1954 arası aynı üniversitenin Fiziksel Kimya Bölümü’nde önce laboratuvar yardımcısı, ardından Norrish’in asistanı olarak çalışmalarını sürdürdükten sonra, 1955’te Sheffieid Universitesi’nde fiziksel kimya profesörlüğüne getirildi. 1966’dan bu yana (1985) Londra’daki Royal Instıtution’ın yöneticisi ve Fuller Kürsüsü kimya profesörü olan Porter, bu görevine ek olarak uzun yıllar University College ve Imperial College’da konuk kimya profesörü olarak ders vermiş, önemli ulusal ve uluslararası bilim kuruluşlarının başkanlığını yürütmüştür. Kanada ve Londra’daki Royal Society (1960) ile ABD Ulusa! Bilimler Akademisi üyeliğinin dışında, ABD, Almanya, İspanya, Japonya ve Çin’deki birçok akademi ve bilim derneğinin onur üyeliğine seçilen, çeşitli üniversitelerin onur doktorasıyla ödüllendirilen Porter’a 1972’de “Sir” unvanı verilmiştir. 1967’de Nobel Kimya Ödülü’nü, Eigen ve Norrish ile bölüşmüş, Î971’de Royal Society’nin Davy, 1978’de Rumford madalyaları ile 1980’de Kimya Derııeği’nin Faraday madalyasından başka, konferanslar ve televizyon dizileri hazırlayarak bilimin geniş halk kitlelerine tanıtılmasını amaçlayan çalışmalarıyla da 1977’de Kalinga Ödülü’nü almıştır.
Porter’ın önce Cambridge Üniversitesi’nde Norrish’in yanında başladığı, sonradan Sheffieid Üniversitesi’nde bağımsız olarak sürdürdüğü çalışmalarının amacı, saniyenin milyarda birinden daha kısa bir zaman aralığı içinde başlayıp biten çok hızlı kimyasal tepkimeleri incelemekti. Kendisini bu alana yönelten hocası Norrish ileMax Planck Enstitüsü’nden Manfred Eigen de, bilinen laboratuvar tekniklerinin yetersiz kaldığı bu tür tepkimeleri inceleyebilmek için yeni teknik ve yöntemler deniyorlardı. Sonunda bu arayış, üç kimyacıyı da ortak bir kanıya götürdü. Aşırı hızlı tepkimeleri ölçebilmek için, çok kısa süreli enerji impulslarıyla sistemin dengesini bozmak gerekiyordu. Eigen’in bu düşünceden yola çıkarak tanımladığı “gevşeme” tekniğinde, denge halindeki kimyasal sistemi tedirgin ederek tepkimeyi başlatacak olan enerji impulsları elektrikle, Porter ve Norrish’in geliştirdikleri “flaş fotoliz” tekniğinde ise çok güçlü bir ışık kaynağıyla sağlanır. Kimya laboratuvarlarma değerli bir yöntem kazandırmakla kalmayıp, Porter ve Norrish aşırı hızla gelişen birçok kimyasal ve biyokimyasal tepkimeyi de bu yolla incelemişlerdir.
• YAPITLAR (başlıca); Chemistry for the Modern World, 1962, (“Çağdaş Dünya İçin Kimya”). TV Dizileri; Laws of Disorder, 1965-1966, (“Düzensizliğin Yasaları”); Time Machines, 1969-1970, (“Zaman Makineleri”); Natural History of a Sunbeam, 1976-1977, (“Bir Güneş Işınının Doğası”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi