ROBINSON, James Harvey (1863-1936) ABD’li tarihçi. Yeni Tarih Okulu’nun kurucularındandır.
29 Haziran 1863’te Illinois Eyaleti’nde Bloomington’ da doğdu, 16 Şubat 1936’da New York kentinde öldü. Bir bankacının oğludur. 1882’de babasının bankasında çalışmaya başladı. 1884’te Harvard Üniversitesi’ne giren Robinson, 1888’de yüksek lisans derecesini elde etti. Avrupa’da Strasbourg ve Freiburg üniversitelerinde öğrenimini sürdürdü. 1890’da Freiburg Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı.
1891’de ABD’ye dönerek Philadelphia’da Pennsylvania Üniversitesi’nde Avrupa tarihi dersleri vermeye başladı. 1892’de Columbia Üniversitesi’ne geçen Robinson, 1895’te tarih profesörü oldu. 1904’te vermeye başladığı Avrupa düşünce tarihi derslerinde tarih yazıcılığının siyasi ve askeri olayların yanı sıra, toplumsal ve bilimsel gelişmelere, düşünce ve sanata da yer vermesi gerektiğini savunan Yeni Tarih anlayışını açıklamaya girişti. 1907’de öğrencisi C.A.Beard’ie birlikte yazdığı The De-velopment of Modem Europe (“Modern Avrupa’nın Gelişimi’’) adlı ders kitabım yayımladı. Bu kitabında Yeni Tarih yaklaşımına uygun olarak Avrupa’da sanayinin gelişmesi ve bunun çağdaş toplum üzerindeki etkilerini inceledi.
1912’de yayımladığı The New History (‘ ‘Yeni Tarih”) adlı kitabında tarihsel araştırmaların içeriği ve yöntemleri üzerine geliştirdiği kuramları açıkladı. Yeni Tarih Okulu’nun görüşlerini yansıtan temel kitap olarak kabul edilen bu yapıtında, tarih yazıcılığında sosyal bilimlerin diğer dallarından, özellikle antropoloji, sosyoloji ve psikolojiden yararlanarak daha kapsamlı bir yaklaşımın geliştirilmesini önerdi. Meslektaşı J.Dewey gibi geçmişin incelenmesinin bugünü açıklamaya, gelişme ve ilerleme sağlamaya hizmet etmesi gerektiğini savundu. Tarih bilimini çağdaş sorunları çözmede yardımcı bir araç olarak değerlendirdi.
Robinson 1919’da Columbia Üniversitesi’nden ayrıldı ve New York kentindeki New School for Social Research’ü kurdu. Bu dönemde yazdığı The Mindin the Making (“Oluşan Zihin”) ve The Humanizing of Knomledge (“Bilginin İnsancıllaştırılması”) adlı kitaplarında eğitim kurumlarının, aydınların ve özelde tarihçilerin, toplumsal sorunlara, adil bir toplumsal düzen kurulmasına yardım etmek amacıyla yaklaşmaları gerektiğini ileri sürdü.
1929’da Amerikan Tarih Derneği’nin başkanı olan Robinson New School for Social Research’de verdiği dersler ve yayımladığı kitaplarla yaşamının sonuna değin Yeni Tarih Okulu’nun görüşlerini yaygınlaştırmaya çalışmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): The Development of Modern Europe, 1907, (“Modern Avrupa’nın Gelişimi”); The Neu> History, 1912, (“Yeni Tarih”); The Mind in the Making, 1921, (“Oluşan Zihin”); The Humanizing of Knouıledge, 1923, (“Bilginin İnsancıllaştırılması”); The Human Comedy, (ö.s.), 1937, (“İnsanlık Komedisi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi