RITTER, Johann Wilhelm (1776-1810)
Alman fizik ve kimya bilgini. Işık tayfının morötesi bölgesini bulmuştur.
16 Aralık 1776’da Silezya bölgesindeki Samitz’de (bugün Polonya’da) doğdu, 23 Ocak 1810’da Münih’te öldü. Henüz on dört yaşındayken bir eczanede çırak olarak yaşama atılan Ritter, burada çalıştığı beş yıl boyunca öğrenimini kendi çabasıyla sürdürmeyi ve 1796’dajena Üniversitesi’ne girmeyi başardı. Eczacılık öğreniminin ardından aynı üniversitede dersler vermeye başladı. 1804’te Münih’teki Bavyera Bilimler Akademisi’nin tam zaman çalışan üyesi oldu ve bu görevini kısa yaşamının sonuna değin sürdürdü.
Ritter’in ilk dönem çalışmaları elektriğe ilişkindir. 1797 ve 1798 yıllarında iki ayrı metalden oluşan piller kullanarak, kimyasal etkiyle oluşan galvanik elektrik akımının hayvan kaslarında yol açtığı kasılmaları inceledi, galvanik pillerdeki kimyasal süreçle, bunun fizyolojik etkileri arasındaki bağı araştırdı. 1800’de suyun elektrolizini gerçekleştiren İngiliz kimyacı William Nicholson’ın (1753-1815) ardından aynı deneyi yinelerken, elektrod-ların değişik biçimde konumlandırılmasıyla, hidrojen ve oksijen gazlarının ayrı ayrı toplanabildiğini ortaya çıkardı. 1802’de ilk kuru volta pilini yaptı, ertesi yıl da bir akümülatör geliştirdi.
Ritter, Alman asıllı İngiliz astronom F.W.Herschel’ in 1800’de Güneş’ten gözle görülmeyen kızılaltı ışınlarının yayıldığını belirlemesinden etkilenerek, ışık tayfındaki kutuplaşmayı araştırmaya yöneldi ve ışık etkisiyle ayrışarak kararan gümüş klorürle deneyler yapmaya başladı. 1801’de bu maddenin gözle görülebilir mor ışınların ötesinde birtakım ışınların etkisiyle çok daha yoğun bir biçimde karardığını göstererek ışık tayfında morötesi bir bölgenin varlığını kanıtladı.
Maden tuzlarında, madenlerin karşılıklı yer değiştirme sırasını açıklayan ve bakır sülfatın elektroliziyle bakır elde etmeyi başaran Ritter, termoelektrik akımlara ilişkin çalışmalarıyla da elektrokimyanın gelişmesine katkıda bulunmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Beitrâge zur nâheren Kenntniss des Gal-vanismus und die Resultate seiner Untersuchung, 2 cilt,1800, (‘ ‘Galvanizmin Tanınması ve Araştırma Sonuçları”);D<rr elek-trische System derKörper; ein Versuch, 1805, (“Cisimlerin Elektrik Sistemi, Bir Deney”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi