Karl Schwarzschild Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

SCHWARZSCHILD, Karl (1873-1916) Alman astronomi bilgini. Fotoğrafik ışıkölçümü yöntemlerini geliştirmiş ve genel göreliliğin alan denklemleri için ilk çözümü bulmuştur.

9 Ekim 1873’te Main Nehri kıyısındaki Frankfurt’ ta doğdu, 11 Mayıs 1916’da Potsdam’da öldü. Frankfurt’ta gördüğü lise öğrenimi sırasında astronomiyle ilgilenmeye başladı ve daha o yıllarda özel bir gözlemevi bulunan bir aile dostu sayesinde hem matematik hem astronomi bilgilerini geliştirme olanağı buldu. On altı yaşında çift yıldızların yörüngeleri üstüne iki makale yayımlayacak denli ilerlemişti. 1891’de Strasbourg Üniversitesi’nde astronomi öğrenimine başladı. İki yıl sonra Münih Üniversitesi’ne geçti. 1896’da doktorasını tamamladıktan sonra da Viyana yakınlarındaki Kufner Gözlemevi’nde çalışmaya başladı. 1899’da Münih Üniversitesine ücretsiz doçent olarak geri döndü. 1901’de Göttingen Üniversitesi’nde yardımcı profesörlüğe ve üniversiteye bağlı gözlemevinin yöneticiliğine, bu görevlerinde daha bir yılım doldurmadan da profesörlüğe getirildi. 1909’da Pots-dam’daki astrofizik gözlemevinin yöneticiliğini üstlenip, Klein, Hilbert ve Minkowski gibi öncü matematikçilerle birlikte çalıştığı ve yaratıcılığının doruğuna ulaştığı Göttingen’den ayrıldı. 1914’te, I. Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine orduda gönüllü olarak görev yaptı. Rusya cephesinde bulunduğu 1916’da yerel görelilikle ilgili çalışmasını hazırladı ve Einstein tarafından Berlin Akademisi’ne sunulmasını sağladı. Yine aynı yıl yakalandığı, o günlerde tedavisi bilinmeyen bir cilt hastalığı yüzünden yurduna döndükten sonra ancak iki ay daha yaşayabilen Schwarzschild, Berlin Akademisi’nin ve Londra’daki Royal Society’nin üyeliklerine seçilmişti. Ölümünden yıllarca sonra 1960’ta, Berlin Akademisi tarafından “son yüz yılın en büyük Alman astronomu” olarak ilan edildi.

Schwarzchild’in astronomiye en önemli katkılarından biri fotoğrafik ışıkölçümü yöntemini geliştirmesidir. Fotoğraf kağıdının astronomik gözlemler açısından insan gözüne oranla, önemli üstünlükler taşıdığı daha önceden de anlaşılmışsa da, bu üstünlüklerden yararlanan bir yöntem geliştirilememişti. Fotoğrafik levhayı, daha önce Janssen tarafından önerilen bir biçimde teleskobunun odak düzlemine yerleştiren ve poz süreleri farklı fotoğraflar arasında karşılaştırma yapmakta gerekli bir ölçüt geliştiren Schwarzschild’in 1910’da yayımladığı Göttingen Aktinometrie (“Göttingen Aktinometrisi”), bir yıldızın rengiyle tayfı arasındaki ilişkiyi gösteren fotoğrafik kadir kataloglarının ilkidir. Çift yıldızlar arasındaki uzaklığı ölçmekte optik ağdan yararlanan ve daha sonra geniş bir kullanım alanı bulacak olan bu aygıtın geliştirilmesine öncülük eden Schwarzschild, kuramsal astronomiye de önemli katkılarda bulundu. Işıma dengesi, ısının yıldızlar arası uzayda iletiminde ışımanın rolü ve Güneş ışığının kuyrukluyıldızların kuyruğunda yer alan küçük parçacıklara uyguladığı itici kuvvet üstüne önemli kuramsal araştırmalar gerçekleştirdi.

Schwarzschiid astronomiye olduğu kadar kuramsal fiziğe de değerli katkılarda bulunmuş, atomik tayfı,
kuvantalaşma, elektrik alanının ışık üstündeki etkisi ve melokül tayfının kuvantal kuramı üstüne önemli çalışmalar yapmıştır. Bu alandaki en iyi tanınan katkısı genel göreliliğin alan denklemleri için bulduğu çözümdür. Einstein’m genel görelilik için elde ettiği alan denklemlerinin ilk kesin çözümü olan ve çökmüş bir yıldızın kendi ekseni çevresinde dönmediği varsayımına dayanan Schwarzschild çözümü, bu yıldızın ya da kara deliğin uzay-zamanı nasıl çarpıttığını ortaya koyar. Bu çözüme göre kara delikten belirli bir uzaklıkta, fotonların dairesel bir dönme hareketi yaptıkları bir foton küresi, merkeze daha yakın bir bölgede de olay ufku yer alır. Olay ufkunu aşan bir nesne, artık geri dönme olanağını, evrenin öbür bölümüyle ilişki kurma yeteneğini yitirmiştir ve kara deliğin tam merkezindeki tekilliğe, sonsuz bir basınç ve çekim etkisiyle karşılaşacağı yere yollanır. Bu çözümün ilginç bir yanı da, bir nesnenin olay ufkunu aşması için gerekli sürenin dışardaki bir gözlemciye göre sonsuz, nesneye göre ise sonlu olmasıdır. İlk ve basit, ancak başarılı bir çözüm olan Schwarzschild çözümü sonraki yıllarda aralarında Einstein da bulunan birçok bilim adamı tarafından ayrıntılı biçimde incelenmiş ve kara deliklerin iki evren arasında, ya da uzayın birbirinden çok uzak iki noktası arasında bir köprü oluşturabileceği gibi ilginç sonuçlara ulaştırılmıştır. 1963’te R.P. Kerr, bu çözümü dönme etkenini de katarak geliştirmiş ve yaşanan evrenden başka evrenlere, şu anda hiç bir araçla algılanamayan evrenlere yolculuğun kara delikler yoluyla olanaklı olabileceği sonucuna varmıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Göttingen Aktinometrie, 2 cilt, 1910-1912, (“Göttingen Aktinometrisi).

Türk Ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski